Telif:M.H. Moncel
Neandertaller Tarafından Yapılmış 50.000 Yıllık En Eski İp Bulundu
Fransa'nın
güneyinde araştırma yapan bilim insanları, 41 bin yıldan uzun zaman
önce yaşamış neandertallerin kullandığı sicim (ketenden yapılmış ince
ip) kalıntılarını keşfetti. Bu, lif teknolojinin arkeolojik kayıtlarda
ortaya çıkan en eski kanıtı olarak değerlendiriliyor.
Fransa'nın güneyinde araştırmalarına devam eden bilim insanları,
heyecan verici bir keşif yaptılar. Abri du Maras'ta kazı yapan
arkeologlar, 41 bin yıldan daha eski
bir zamandan kalma sicim parçaları buldular. Bilindiği üzere sicim;
keten, kenevir gibi bitkilerin liflerinden yapılan ince iplere verilen
bir isim. Bu yeni keşif, soyu tükenmiş olan neandertallerin dikkat
çekici bilişsel becerilerini gösterirken şimdiye kadar arkeolojik
kayıtlarda bulunan en eski lif teknolojisi kanıtı olarak da tarihe geçti.Neandertaller; tutkal üretmiş, kartal pençesinden mücevherat yapmış, kendilerini tüylerle süslemiş, kendi ateşlerini yakmış, mağaralara resimler çizmiş, deniz kabuklarından aletlere şekil vermişlerdi. Yeni keşifle birlikte bu soyu tükenmiş türün becerilerine lif teknolojisi de eklenmiş oldu. Neandertal becerilerinin son halkasını keşfeden bilim insanlarının araştırması Scientific Reports'ta yayımlandı.
Neandertallerin beyni, modern insanınkilerle karşılaştırılabilir
Yeni araştırmanın başyazarı olan Bruce Hardy, neandertallerin beyin gücünün anatomik olarak modern insan beyniyle kıyaslanabileceğinin kanıtlarının bulunduğunu düşünüyor. Hardy'ye göre sicim ve genel olarak lif teknolojisi, sınırlı araçlarla sınırsız kullanımın örneklerinden biri. Bir grup lifi bükmeye başlayınca önce iplik üretip nihayetinde halata ve sonrasında daha fazlasına erişilebileceğini belirten arkeolog, lif teknolojinin bu açıdan dile benzediğini düşünüyor.
Ses olmadan kelime türetemeyeceğimizi, kelime olmadan da cümle kuramayacağımızı söyleyen Hardy, sicim ve halat yapmak için gereken bilişsel becerilerin dilin üretimindeki becerilere benzediğini ve bunun da neandertallerin bilişsel becerilerine dair bir gösterge söylediğini kaydediyor.
Bu keşiften önceki en eski tekstil ve lif teknolojisine ilişkin kanıtlar İsrail'deki Ohalo II kazı bölgesinden elde edilmişti. Bu sicimler, 19.000 yıllıktı ve modern insanla bağlantılıydı. Bu sicimler saat yönünün tersinde bükülen liflerle yapılmıştı. Abri du Maras kazı alanında arkeologlar, daha önce neandertallerin lif formundaki tekstil ürünü kullanımına dair kanıtlar bulmuştu ancak bu, bilim insanlarının emin olmasına yetmiyordu. Yeni bulunan sicimlerdeyse durum farklı çünkü çok sayıda lif önce bükülerek iplik hâline getirilmiş ve sonra bu iplikler bükülerek sicim formuna kavuşturulmuş.
Keşfedilen sicimin uzunluğu 6,2 milimetre; genişliği 0,5 milimetre. Sicim, 60 milimetre uzunluğundaki bir taş alete bağlı olarak bulundu. Bilim insanları, sicimin ya bir tabakayı bir kabzaya bağlamada ya da kesme aletini taşımada kullanılan bir çanta için kullanıldığını düşünüyorlar. Sicim, 41.000 ila 52.000 yıl öncesinde kullanılmış. Mikroskobik incelemeler sonucunda sicimin selülozdan yapıldığı ortaya çıktı. Bu selülozun kozalaklı ya da yaprağını dökmeyen türde bir çiçek açmayan ağaçtan elde edildiği düşünülüyor.
Bu yeni keşif üzerinde çalışan araştırma ekibinin bir parçası olan Paris, Fransa'daki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden Marie-Helene Moncel, bulunan bükülmüş yapının doğadan kendiliğinden ortaya çıkmasının imkansız olduğunu söyledi.
Kaynaklar
1.https://www.nature.com/articles/s41598-020-61839-w
2.https://www.npr.org/2020/04/10/828400733/the-oldest-string-ever-found-may-have-been-made-by-neanderthals
3.PDF-https://www.nature.com/articles/s41598-020-61839-w.pdf
