Charles Darwin, Michael Jordan ve Yoda'nın ortak yönü nedir? Gerçek ve kurgusal pek çok karakterde gördüğümüz gibi hepsi kel. Bilim insanları yıllardır şunu merak ediyor: Neden bazıları kel kalır ve saçımız nasıl geri çıkar?
Sarthak Sinha ile kelliğin nedenlerini öğrenin. Dersi veren Sarthak Sinha, animasyonu yapan Brett Underhill.
Kelliğin henüz bir tedavisi yok. Ancak, hedefe oldukça yakınız çünkü Science ‘da yayımlanan yeni bir çalışmada; bilim insanları yaşlılığa bağlı kelliğin sebebini belirlediler.
Tokyo Medical and Dental University’den araştırmacılar, 18 aylık (kıl kaybının başladığı -yaklaşık- yaş) fareler üzerinde deneyler geliştirdiler. Yapılan gözlemlerin ardından; hem kısa hem de görece az sayıda kıl folikülüne sahip farelerin; orijinal foliküllerinin bir şekilde değiştiği bulgusuna ulaşıldı. Aynı deneyi daha sorasında 55-70 yaşları arasındaki insanlarla tekrarlayan araştırmacılar cinsiyetten bağımsız bir şekilde farelerde elde edilen bulgularla aynı sonuçlara ulaştı.
Kök hücreler –herhangi bir hücre tipine değişim gösterebilme kapasitesindeki hücreler– saç foliküllerinde saç büyümesinden sorumludurlar.
Araştırma ekibi; yaşa bağlı DNA hasarının, saç folikülü kök hücresi bakımı için kritik önemdeki COL17A1 isimli bir kollajen proteinin bozulmasından kaynaklandığı bulgusuna eriştiler. COL17A1 eksikliğinden kaynaklı olarak daha fazla kök hücre kötüye gittikçe, saç folikülleri giderek büzülmeye ve epidermik keratonisitlere (üst derimizin %90’ını bu tip hücreler oluşturur) dönüşmeye başlıyor.
Ekip; COL17A1 seviyesinin korunmasının, saç köklerinin bu yaşlanmasının yavaşlamasına sebep olabildiği ve yaşa bağlı saç kaybını azalttığı sonucuna ulaştı. Öte yandan, belki daha da ilginç olanı; araştırma ekibi, saç foliküllerine dair elde ettikleri bu sonuçların diğer organlardaki yaşlanmayla ilgili araştırmalara bir model çalışma oluşturabileceğini umuyorlar.
Kaynak:
Araştırma Referansı: Matsumura,
Hiroyuki, Yasuaki Mohri, Nguyen Thanh Binh, Hironobu Morinaga, Makoto
Fukuda, Mayumi Ito, Sotaro Kurata, Jan Hoeijmakers, and Emi K.
Nishimura. “Hair follicle aging is driven by transepidermal elimination
of stem cells via COL17A1 proteolysis.” Science 351, no. 6273 (2016): aad4395.
http://bilimfili.com/insanlar-neden-kel-kalir/
https://ed.ted.com/lessons/why-do-some-people-go-bald-sarthak-sinha
