1853 yılında Dünyaca ünlü fizikçi Michael Faraday tarafından yapılan ve günümüzde modern tekniklerle tekrar edilen deneyler, fincanları hareket ettiren unsurun istisnasız her seferinde insanlar olduğunu göstermiştir. Zaten bugüne kadar böyle bir paranormal olayı yaşadığını söyleyen tek bir insan bile bunu bilimsel bir ortamda ispatlayamamıştır (1 milyon dolarlık Randi Vakfı ödülü olmasına rağmen). Dahası, bu harekete sebep olan kas hareketleri net bir şekilde tanımlanmış ve "ideomotor etki" olarak isimlendirilmiştir. Bu etkinin, bu tür sahtekarlıklarda faaliyette olduğu deneysel olarak gösterilmiştir ve yazımızdan öğrenebileceğiniz gibi, kendiniz de deneyerek bu etkiyi görebilirsiniz. Tüm cin/ruh/ölü çağırma hikayeleri, ya grup içerisindeki bir şarlatanın manipülasyonundan ya da grup psikolojisinden doğan ideomotor etkisinden kaynaklanmaktadır. Hiçbir doğa üstü arka planı bulunmamaktadır.
Bu olaya ideomotor refleks adı veriliyor.
İdeomotor refleks, tıpkı acıya karşı refleks gösterilmesi gibi, kişinin bilinçli olmadan yaptığı hareketlere verilen isim. Burada uyarıcı ise bilinç. Örnek olarak da insanın üzüldüğü ya da duygulandığı zaman ağlamasını gösterebiliriz. Burada meydana gelen olay bilincin bilinçaltına etki etmesi ve bilinçaltının bilinçten habersiz olarak kasları kontrol etmesi. Burada insanların hile yapması gerekmiyor, tamamen doğal bir süreçle dürüst, akıllı ve makul insanlar bilincinde olmadıkları hareketleri yapabiliyorlar. Bu refleks ve bu tür paranormal olaylardaki rolü bilimsel deneylerle 100 seneden fazla zaman önce ispatlandı.
Ouija tahtası deneyini kendiniz de yapabilirsiniz. Önce bir ouija tahtası hazırlayın, fincanla bir kaç arkadaşınızla “ruh çağırın”, sonra parmaklarınızın nasıl kendi başına hareket ettiğini izleyin. Sonra hepiniz gözlerinizi bağlayın, tahtanın yönünü biraz değiştirin ve tekrar deneyin. Gözleriniz kapalıyken hiç bir şey yazamadığınızı göreceksiniz. Alttaki videoda bu şekilde yapılmış deneyi izlemek sanırım ouijanın nasıl bir safsata olduğunu göstermeye yeter.
Cin çağırma işine kalkışan insanların ezici bir çoğunluğu, doğa bilimlerinden haberdar olmayan ve psikolojik/kültürel olarak bir cinin ya da ruhun çağrılabileceğine başından inanan, böyle bir iddiayı kabullenmeye psikolojik olarak hazır olan insanlardır. Kandırılmaya hazır ve razı olan insanları kandırmak son derece basittir. Hatta bu tür sözde paranormal aktivitelere inanmayanlar bile, "bando vagonu etkisi" olarak tanımlanan bir etki sebebiyle, içinde bulundukları grubun çoğunluğuna ayak uydurarak kendi bilgilerini görmezden gelebilmekte ve psikolojik durumlarını değiştirebilmektedirler.
Bu durum, her zaman bilinçsizlikle değil, çoğu zaman bilinçli davranışlarla da ilgilidir. Yani basitçe, sahtekarlıkla... Genellikle bu tür sözde paranormal faaliyetlere girişen gruplar içerisinde en az 1 deneyimli kişi bulunur. Bu kişi, çoğu zaman popülerlik veya eğlence amacıyla, grubu manipüle etmeyi başarır. Özellikle bu durumda olan insanlar, James Randi Vakfı gibi şüphecilerin kontrollü ortamlarında bu sahtekarlıklarını tekrar etmeyi denedilerse de, hiçbir zaman başarılı olamamışlardır. Çünkü ortada çoğu zaman ideomotor faaliyetler bile bulunmaz; basitçe, grubun şarlatanı oyunu yönlendirmektedir.
Bu tür konular bilimsel olarak neredeyse hiç dökümanlanmamıştır, çünkü sadece birer halk efsanesi olarak yaşarlar.
Kaynaklar,
https://en.wikipedia.org/wiki/Ideomotor_phenomenon
http://www.bbc.com/future/story/20130729-what-makes-the-ouija-board-move
https://www.psychologytoday.com/us/blog/play-in-mind/201205/the-ouija-board-explained
http://www.straightdope.com/columns/read/1798/how-does-a-ouija-board-work/
https://jezebel.com/science-explains-ouija-boards-retroactively-ruins-1-00-963534715
https://evrimagaci.org/photo/tr/kahve-fincani-ve-ouija-cin-tahtasi-kullanarak-ruh-cin-olu-cagirmak-mumkun-mudur
