Keşif aracının adı neden Rosetta?
Rosetta, adını antik Yunan ve Mısır medeniyetlerine ait yazıtların çözülmesinde kilit bir role sahip olmuş olan Rosetta Taşı'ndan alıyor (38.2). Napolyon güçlerinin Mısır’ı işgalinin ardından Fransız askerleri tarafından tesadüfen bulunan Rosetta Taşı, Antik Mısır’ın hiyeroglif yazıları ile antik Yunanca tercümelerini üzerinde barındırıyordu. Taşı inceleyen ünlü dil uzmanı Jean-François Champollion, o güne kadar ne anlama geldikleri hakkında ancak fikir yürütebildiğimiz hiyeroglif yazılarını tamamen çözerek Antik Mısır’ın tüm gizemlerine ulaşacak kapıyı araladı. Rosetta da bir bakıma aynı işlevi görecek ve bizlere belki de yaşamın kaynağı olan kuyrukluyıldızların gizemli dünyasının kapılarını aralayacak.uzay aracının isminin de fransız bilim adamı jean-françois champollion'un hiyeroglifleri deşifre etmesini sağlayan rosetta taşından esinlenildiğini anımsattılar.
Avrupa Uzay Ajansı ESA tarafından yürütülen Rosetta uzay programının parçaları olan Rosetta uydusu ve üzerinde taşıdığı Philae sondası 6,5 Milyar km yol yaparak hedefi olan 67P kuyruklu yıldızına 12 Kasım 2014 tarihinde ulamıştı. Tabi ki bu yolculuk 10 yılı aştı. Rosetta göreve Fransız Guyanası’ndaki uzay üssünden fırlatıldığı tarih olan 2 Mart 2004’te başlamıştı. ESA da 10 yılı aşan bu maceranın ve yolculuğun dönüm noktalarını tasvir eden videoları hazırlayarak dünya kamuoyunun da Rosetta programının hangi aşamada olduğundan haberdar olmasını sağladı.
Tarih tarih Rosetta
Görevi kendisini ve beraberinde taşıdığı Philae'yi sağ salim Tschuri'ye ulaştırmak olan ana araç Rosetta, 10 yıl süren zorlu bir yolculuktan sonra kuyruklu yıldıza vardı. Bu tarihi misyonunun öyküsü şöyle
2 Mart 2004 - Rosetta ESA'nın Fransız Guyanası'ndaki roket üssünden başarılı bir şekilde uzaya fırlatılıyor. Araç sakince, ancak bu arada hızı azalarak, uyaz boşluğunda uçuyor.
4 Mart 2005 - Rosetta Dünya'ya yaklaşıyor. Bu arada iyice azalmış olan hızına Dünya'nın çekim alanı ivme kazandırıyor. Bu sayede, araç tekrar uzay boşluğunda uçmayı sürdürebileceği hızı elde ediyor.
25 Şubat 2007 - Rosetta bu kez Mars gezegenine yaklaşıyor ve onun da çekim alanından hız alarak hızını saatte yaklaşık 54000 km'ye artırıyor.
13 Kasım 2007 - Rosetta Dünya'ya tekrar yaklaşıyor ve çekim alanından ikinci kez aldığı hızla yolculuğunu sürdürüyor.
5 Eylül 2008 - Sonrasında Rosetta, Mars ve Jüpiter gezegenleri arasında gök taşlarıyla kaplı bir alana 1300 km kadar yaklaşıyor ve bu yaklaşmayı kazasız belasız atlatarak yoluna devam ediyor.
13 Kasım 2009 - Rosetta Dünya'ya tekrar yaklaşıyor ve üçüncü kez çekim alanından aldığı hızla güneş sistemi içindeki uçuşunu sürdürüyor.
10 Temmuz 2010 - Bu kez Rosetta Lutetia adı verilen asteroit kuşağının yakınından geçiyor ve bu karşılaşmayı da kazasız belasız atlatıyor.
8 Haziran 2011 - Bu tehlikeli manevralarından sonra, Rosetta enerji tasarrufu amacıyla hem kendisinin hem de Philae'nin tüm sistemlerini kapatıyor ve uyku modunu çalıştırarak her ikisi de uykuya dalıyorlar.
20 Ocak 2014 - Rosetta iki yıl sonra uykudan uyanıyor ve tekrar tüm sistemlerini aktif hale getirerek kuyruklu yıldız Tschuri'ye doğru yola koyuluyor.
28 Mart 2014 - Rosetta'nın taşıdığı ve kasım ayında Tschuri'ye inişini gerçekleştireceği ''buzdolabı büyüklüğündeki'' Philae uykudan uyanıyor ve tüm sistemlerini aktif hale getirerek ana araç Rosetta'dan ayrılacağı anı bekliyor.
Mayıs 2014 - Artık Rosetta Tschuri'nin görüş alanına girmiştir. Ancak, kuyruklu yıldıza varması için daha 2 milyon km yol kat etmesi gerekiyor.
11 Temmuz 2014 - Rosetta Tschuri'nin 37000 km kadar yakınına ulaşıyor ve kuyruklu yıldızın ilk fotoğraflarını yeryüzüne göndermeye başlıyor.
17 Temmuz 2014 - Rosetta ile Tschuri arasındaki mesafa 12000 km. Aracın gönderdiği fotoğraflardan kuyruklu yıldızın iki parçadan oluştuğunu ve ördek yavrusuna benzediğini görüyoruz.
25 Temmuz 2014 - Rosetta'nın kuyruklu yıldıza mesafesi 2000 km. Bu mesafeden Tschuri etrafı toz ve su buharıyla çevrili bir virgül işaretini andırıyor.
1 Ağustos 2014 - Rosetta kuyruklu yıldızda sıcaklık ölçümleri yapıyor. Tschuri'de ortalama sıcaklık sıfırın altında 70 derece.
6 Ağustos 2014 - Rosetta'nın 10 yıl süren yolculuğu artık son buluyor ve araç Tschuri'ye varıyor. Aracın kuyruklu yıldıza olan mesafesi 100 km. Bu mesafeyi koruyarak, 18 ay boyunca Tschuri'ye konukluk edecek olan Rosetta hemen işe koyularak kuyruklu yıldızın detaylı bir haritasını çıkarmaya başlıyor. Harita verileri sayesinde, bilim adamları da kuyruklu yıldız üzerinde Philae'nin ineceği alanı belirlemeye başlıyorlar.
15 Eylül 2014 - Rosetta kuyruklu yıldızın neredeyse tamamının haritasını çıkarıyor. Kuyruklu yıldızın baş kısmına yakın bir alan Philae'nin ineceği en uygun yer olarak belirleniyor.
12 Kasım 2014 - Philae Rosetta'dan ayrılıyor ve 7 saat sonra Orta Avrupa saatine göre 9.35 sularında Tschuri'ye inmeyi başarıyor. Philae kuyruklu yıldız yüzeyinden örnekler toplayacak ve bunların kimyasal, biyokimyasal ve fiziksel özelliklerini inceleyerek elde ettiği bilgileri hemen 22 km yukarısındaki ana araç Rosetta üzerinden Dünya'ya iletecek. Bu bilgiler bize 28 dakika 20 saniye sonra ulaşıyor.
Uzay aracı Rosetta, 30.09.2016 tarihinde kuyruklu yıldız Çuri’ye çarparak 12 yıllık misyonunu sona erdirdi.
Euronews science muhabiri Jeremy Wilks kuyruklu yıldızların suyu dünyaya getiren cisimler olduğunu dile getirerek “kendi vücudunuzda veya içtiğiniz suyun kuyruklu yıldızlardan gelmiş olma ihtimali var. bazı karmaşık moleküllerin, bazı amino asitlerin de kuyruklu yıldızlardan geldiğini düşünüyoruz. Güneş sistemimizin, dünyamızın veya hayatımızın kaynağı hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsak, kuyruklu yıldızları daha yakından tanımamız lazım.” değerlendirmesinde bulundu.[5]
Projenin Amacı
Kuyrukluyıldızların kökenini ve kuyrukluyıldızlar ile yıldızlararası maddeler arasındaki ilişkiyi ve bunların güneş sisteminin oluşmasına ilişkin olası etkilerini araştırmak olan proje.Kaynaklar,
1.http://rosetta.esa.int/
2.The Rosetta Stone in the British Museum, Hans Willehaert, CC-BY-SA-3.0, 21 Kasım 2007.
3.video-youtube -ESA
4.https://en.wikipedia.org/wiki/Rosetta_(spacecraft)
5. http://tr.euronews.com/2014/11/11/rosetta-nin-uzaydaki-tarihi-inisine-saatler-kaldi
