Terlemenin nedeni nedir?
Vücudun ısı dengesinin sağlanmasıdır. Ekrin bezleri yani berrak ter bezleri, gün boyunca teri çıkartır ve derideki oluşan sıcaklık ile buharlaşır. Böylece vücut ısısı dengede tutulur. Bilimsel olarak terleme, Vücutta ısı değerlerini tutan termoseptörlerin, fazla ısı algıladığında beyne mesaj göndermesiyle başlar. beynin mesaj alan kısmı hipotalamus bölgesi, ter bezlerine çalışmalarıyla ilgili mesaj gönderir. Böylece terleme başlar. Hipotalamus, terleme ile ilgili kararlar dışında, açlık, susuzluk ve uyku düzenini yönetir.Hipotalamus bölgesinin mesajı ile başlayan terleme süreci, derinin kan akışını da hızlandırır. Ter salgılamaya başlayan Apokrin ve ekrin bezleri çalışır. Buradan çıkan mesajların iletimi, otonom yani istem dışı çalışan sinir sistemindeki sempatik sinirleri tarafından ter bezlerine ulaşır. Apokrin ve ekrin bezlerinede gelen mesajlar sempatik sinir sisteminden gelir.
Hipatalamus bölgesi, bazen Vücut ısısı yükselişi dışında da terleme yaptırır. Duygusal ve fiziksel aktivitelerle beraber hormonlarda bu bölgeyi etkiler. Örneğin eller ve ayaklarda terleme bazen sinirsel, baharatlı yiyecekler, korku, stres, utanma, keder, endişe, heyecan, aşk gibi durumlarda da gözükmeye başlar.
Beynin ısı düzenleme merkezinden çıkan uyarılar; otonom (istemsiz) sinir sisteminin bir bölümü olan sempatik sinir sistemi tarafından derideki ter bezlerine iletilir ve ter salgılanır. Berrak ve kıvamlı ter salgılayan her iki tür ter bezleri de sempatik sinir sistemi tarafından uyarılır.
Ortalama bir insan cildinde 2,6 milyon ter bezi var! Ter bezleri tüm vücuda yayılır - dudaklar, memeler ve dış genital organlar hariç.
Ter, cildinizin yüzeyinden buharlaştığı zaman, fazla ısıyı ortadan kaldırır ve sizi serinletir. Bu aslında fizikteki düzgün bir ilkeden kaynaklanmaktadır. Suyu sıvıdan buhara dönüştürmek için, buharlaşma ısısı olarak adlandırılan belli bir ısıyı alır. Bu ısı enerjisi su moleküllerinin hızını arttırır, böylece havaya kaçabilirler. Su için bu değer 540 kalori / gram veya 2.26 x 106 jul / kilogramdır. Yani, bir saatte 1000 g ya da 1 kg (su yoğunluğu 1 g / ml ya da 1 kg / l) olan bir litre ter üretebiliyorsanız, 540.000 kalori vücuttan çıkarılabilir. . Bu, bir kişinin yapabileceği maksimum miktarda ter kullanima örnektir. Normalde tüm terler buharlaşmaz, aksine cildinizden gider. Buna ek olarak, vücut tarafından üretilen tüm ısı enerjisi ter ile kaybolmaz. Bazıları doğrudan deriden havaya yayılır ve bazıları solunum yüzeylerinden kaybolur.
Buharlaşma oranını etkileyen önemli bir faktör, çevrenizdeki havanın bağıl nemidir. Hava nemli ise, o zaman zaten doygunluğa yakın su buharı vardır ve daha fazla dayanamaz. Bu nedenle, ter buharlaşmaz ve vücudunuzu hava kuruduğunda olduğu kadar verimli bir şekilde soğutmaz.
Terleme duygusal durumunuza yanıt verir. Sinir, endişeli ya da korktuğunuz zaman, vücudunuzdaki sinir aktivitesinde bir artış ve böbreküstü bezinden epinefrin sekresyonunda bir artış olur. Bu maddeler, ter bezlerinin üzerinde, özellikle de avuç içlerinizdeki ve koltuk altlarınızdakiler üzerinde terleme yaparlar. Böylece, "soğuk" bir ter hissediyorsunuz. Ayrıca, derideki artmış sinir aktivitesi, yalancı detektör testlerinde kullanılan galvanik deri tepkisinin temelini oluşturan elektrik direncini değiştirir.
Kaynaklar,
1.Video Youtube - https://ed.ted.com/lessons/why-do-we-sweat-john-murnan
2.https://health.howstuffworks.com/skin-care/information/anatomy/how-sweat-works3.htm
