Tavuğun evcilleşmesi,
Evcil tavuk paleotik çağın sona ermesi ile beraber.. yabani bir tür olan kızıl orman kuşundan insan eli ile yapay seçilim yoluyla evrimleşrilmiş bie türdür.Tavuklar yaklaşık 6000 yıl önce Asya orman kuşlarından evcilleştirildi. Evcilleştirildikten sonra, görünüşleri, azalmış saldırganlıkları ve daha hızlı yumurtlama gibi insanlar için değerli olan bir dizi özellik kazanmış olmalarına rağmen, bu özelliklerin ne zaman ve neden geliştiği bilinmiyor.
Bu durum içerisinde hayvanlarda pek de yaygın olmayan insanlardan korkmama güdüsü tavuklar için oldukça ilginç bir özellik. Araştırmacılar bu konu üzerinde yaptıkları çalışmalarda bu özelliğin evrim takvimi düşünüldüğünde kısa bir süre önce şekillendiğini tespit etti.
Uluslararası uzmanlardan oluşan bir ekip, arkeolojik tavuk kemiklerinin DNA verilerini istatistiksel modelleme ile biraraya getirerek bu özelliklerin Avrupa’da hızla artmaya başladığı zamanı tespit etti. Ekip, evrimsel baskılarının göstergesi olarak spesifik bir genetik varyasyon üzerine yoğunlaşarak işe başladı. Araştırmalar, Tiroid uyarıcı hormon reseptörünün (TSHR) hızlı yumurtlama ve saldırganlığın körelmesi ile birebir ilişkisi olduğunu ortaya çıkardı.bkz[1]
Tavukların Atası
Çok iri cüsseli, iki ayak üzerinde yürüyen,
ön ayakları pençeye benzeyen etobur dinozor Tyrannosaurus’un bugünkü
kuşların atası olduğu kesinleşti.
Harvard
Üniversitesi’nden Chris Organ ve ekibi, 2003’te ABD’nin Montana
eyaletinin Hell Creek bölgesinde bulunan, 68 milyon yıllık
Tyrannosaurus’un kemik dokusundan elde edilen proteinleri 21 modern kuş
türüyle kıyasladı. Moleküler incelemeler, bu dinozor türünün tavuk ve
devekuşu ile doğrudan akrabalığı olduğunu gösterdi. İncelemeler ayrıca
bu dinozorun günümüzdeki fillerle yakın akrabalığı bulunduğunu ortaya
koydu. Chris Organ, araştırmanın, bazı iskeletlerin anatomik yapısının
incelenmesine dayalı araştırmaların ardından ortaya atılan tezleri
doğruladığını ve modern kuşlar ile uçmayan bir dinozor arasındaki
moleküler bağı gösteren ilk kanıt olduğunu belirtti. Şimdiye dek yapılan
araştırmalar uçmayan dinozorlar ve kuşlar arasında sadece anatomik
benzerliklerin bulunduğunu gösteriyordu.[2]
Tavuk mu Yumurtadan Çıkar, Yumurta mı Tavuktan?
Böyle olunca, bir yumurta ancak bir tavuğun içinden çıktığı sürece var olabiliyor.
Ovokledidin-17 ya da OC-17 adı verilen protein kabuğun oluşmasını hızlandırmada katalizör görevi görüyor.
Yumurtanın içinde civciv oluşurken, yumurtanın sarısı ve etrafındaki koruycu sıvıyı barındırmada başlıca görev sert kabuk tanakasına düşüyor.
İngiltere’nin Sheffield ve Warwick üniversitleri bilim adamları bir yumurtanın oluşumunu yakından izleyebilmek için süper bir bilgisayar kullandılar.
HECToR adınaki bilgisayar OC-17 proteininin kabuğun oluşumunu başlatmada kritik bir rol oynadığını belirledi.
Bu keşif “Yumurta kabuğu proteininin kristal çekirdeği üzerindeki yapısal kontrolü” (Structural Control Of Crystal Nuclei By An Eggshell Protein) başlıklı bir raporda yayımlandı.
Kaynaklar,
1.Loog, L., Thomas, M. G., Barnett, R., Allen, R., Sykes, N., Paxinos, P. D., … & Larson, G. (2017). Inferring allele frequency trajectories from ancient DNA indicates that selection on a chicken gene coincided with changes in medieval husbandry practices. Molecular biology and evolution.
2.https://news.nationalgeographic.com/news/2008/04/080424-trex-mastodon.html
3.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20540126
