Neandertal Neden Yok Oldu?
Bilim insanları niye zaman içinde Homo Sapiens'in galip gelip Neandertal'ların 40.000 kadar yıl önce yok olduğunu çözmeye çalışıyor.Neandertaler`lar bizim kuzenimizdir.Biz onların devamı değiliz.Neandertalerin yok oluşu ile ilgili olarak çok seçenekler sunuldu.Nedeni tam olarak bilinemesede hakkında araştırmalar devam ediyor.Neandertaler`lar çok iyi avcılardı.Çok büyük olan Mamutları bile avlıyabiliyorlardı.Nesillerinin tükenme nedeni ile ilgili olarak,
A model of a Neanderthal man. Image credit: H. Neumann / Neanderthal Museum.
Neandertaler`lar yaşasaydı günümüzde muhtemelen böyle bir yüz yapısına sahip olacaklardı.
En fazla kabul gören teoriler
1.Modern insanlar Homo Sapienslerle savaşmaları ve Homo Sapiens tarafından katledikleri.2.Bir düşünceye görede modern insanın yakalandığı farklı yeni bir hastalık türünün onlarada bulaştığı ve bu hastalığa karşı savunma mekanizmalarının yetersiz kaldığı.
3.Neandertaler`ların yiyecek seçimleride etken olabileceği görüşüde var.Neandertaler`lar günlük yeterli kalorilerini alabilmek icin Et le besleniyorlardı.Buna karşın Homo Sapiens`lerin günlük kalori ihtiyacı o kadar yoktu ve vejeteryan yöntemlerde hayatta kalması için sorun oluşturmuyordu.Neandertaler`ların günlük kalori ihtiyacının ortalama 4500 kalori olduğu belirtiliyor.bkz.[kaynak1]
Neandertaler yokoluş teorileri bunlarla kalmadı tabi.Konulari kısaca işleyelim çünkü bayağı bir teori mevcut bu konuda.Fazla uzatmadan gözden geçirelim.
Kopyalama hataları?
Neandertaller ile insan arasındaki gerçekleşen çiftleşmeler ile ilgili kesinleşmiş bilgiler yoktur.Ancak naturede yayınlanmış bir makaleye göre,Kopyalama hatalarını kontrol etmeye yarayan bir sistem olmamasından dolayı mitokondriyal dna (mtdna) çekirdeksel dna'ya kıyasla daha hızlı varyasyonlar oluşur. Mutasyon oluşma hızının 20 katı daha yüksek olması ana taraflı sülalenin daha ayrıntılı izlenmesini sağlamıştır. çeşitli topluluklarda mtdna'nın incelenmesi eski çağlardaki göç yollarının belirlenmesini olanak vermiştir, Amerika yerlilerinin Sibirya'dan geldiklerini veya polinezyalıların güneydoğu asya'dan geldiklerinin gösterilmesi gibi. Avrupalılar üzerinde yapılan benzeri analizler sonucu, ana yollu sülaleden kalıtılmış olan gen karışımında neandertal dna'sından eser olmadığı da bulunmuştur.bkz.[kaynak2]
Homo Sapiens`lerle Neandertaler arasındaki kemik farkları
Görsel Telif: Image courtesy of University of the Basque Country
Homo Sapienslerle Neandertaler arasındaki anatomik farkların küçük kemiklerde bile görüldüğü ortaya çıkmış.Courtesy of University of the Basque Country tarafindan yapilan bu arastirmanin makalesini burdan okuyabilirsiniz.bkz.[kaynak3]
Neandertaler Ses deneyi
Seslerinin nasıl olduğu hakkında bbc tarafından yapılmış bir deneyde mevcut. Gırtlak yapılarının farklı olması dışında, geniş göğüs kafesine, iri ve ağır bir kafatasına ve büyük burun boşluklarına sahip olmalarından dolayı nefesli, gürültülü fakat ince bir sese sahip olduklarını düşünüyor videodaki biliminsanları.Video için bkz.[kaynak4]Y kromozom sorunu?
Neandertal'lerin Y-kromozomundaki 3 adet gen, annelerin bağışıklık sistemini tetikleyip düşük yapmasına sebep oluyormuş, haliyle insan-neandertal melezi doğan çocukların hepsi dişi oluyormuş. Yok olmaları genetik nedenlerden olabilir. bkz.[kaynak6]Tavşan teorisi,
Manş Denizi’ndeki Jersey adasında bulunan Durrell Vahşi Yaşam Koruma Derneği’nden John Fa, ‘Neandertallerin tavşan gibi küçük hayvanları yakalamayı başaramadığı’ için yok olduğunu öne sürdü. Fa ve meslektaşları, İspanya ve Fransa’nın güneyindeki üç kazı alanında hayvan iskeletlerini inceledi. Yaklaşık 30 bin yıl önce mağaralarda geyik gibi büyük hayvanların bolca tüketildiğini bilen araştırmacılar, Neandertallerin yok olduğuna inanılan 30-50 bin yıl öncesinde tavşan gibi küçük hayvanlara ait çok az kalıntı olduğuna dikkat çekti. Buradan yola çıkan Fa, Neandertallerin büyük hayvanlara kıyasla tavşan gibi küçük canlıları yakalamakta başarılı olmadığını belirtti.
Fa, tavşanların Neandertaller karşısında avantajlı olmasını kılan faktörü kesin olarak bilmediklerini ifade etti. Ancak Neandertalleri tavşan yakalamaktan alıkoyan fakötrün, ‘işbirliği yetersizliği’ olabileceği ifade edildi. Öne sürülen düşünceye göre, Neandertaller mızrak kullanmak yerine tavşanların etrafını sarıyor ve ateş kullanarak küçük hayvanları kaçırıyordu.
Ancak ABD’nin Ohio eyaletindek Kenyon Yüksekokulu’ndan Bruce Hardy, ‘tavşan teorisinin’ fazla abartıldığını öne sürdü. Hardy, modern insanın atalarının Neandertaller’den daha fazla tavşan yemiş olabileceğini ancak herhangi bir türün ‘özellikle’ ete odaklanması için bir sebep olmadığını belirtti. Fa, Neandertallerin iskelet kalıntılarındaki izotopları analiz ederek antik insanların yeme alışkanlıklarını öğrenmeyi ve daha fazla ipucu elde etmeyi planlıyor.[kaynak6]
Neanderthal genomunda insan dna’sı bulunamadı
Araştırmacılar, Neanderthaller ile erken modern insanlar arasındaki gen akışının tek yönlü olabileceğini keşfetti.Almanya’nın Leipzig kentinde bulunan Max Planck evrim antropolojisi enstitüsünde görevli genetik bilimci mateja hajdinjak önderliğinde bir araştırma ekibi, geç döneme tarihlenen 39.000 ve 47.000 yıl öncesine ait 5 Neanderthalin genom örneklerini derlemeyi başardı.
Araştırmacıların elde ettiği örneklerden dördü Homo Sapiens’in Neanderthal topraklarına gelişi için en uygun tarihin sonrasına ait. Araştırmacılar, yaptıkları çalışmada modern insanlara ait herhangi bir yeni gen akışını tespit etmediklerini ifade etti.[kaynak7]
Homo Sapiens ve Neandertaler kafatası karşılaştırması
Side-by-side comparison of Neanderthal and modern human skulls from the Cleveland Museum of Natural History.
Telif: Creative Commons | hairymuseummatt
Beyin yapısı ve sosyal olamama sorunu
Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlanan araştırma Neanderthallerin beyinlerinin modern insanın beyniyle aynı boyuta sahip olmasına rağmen yapı olarak farklı olduğunu öne sürüyor. Fosil verilerini analiz eden uzmanlar Neanderthal beyninin büyük alanının görme ve hareket etmeye ayrıldığını, büyük sosyal gruplar şekillendirmesi için daha yüksek seviyede düşünmesi gerektiğine vurgu yapıyor. Oxford Üniversitesi Kognitif ve Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'den Dr. Eiluned Pearce "Neanderthallerin beyni daha çok görme ve vücudu kontrole adanmıştı. Beynini sosyal ağ kurmaya çok az ayırıyordu. Küçük sosyal gruplar zor Avrasya koşullarına ayak uyduramayınca yok olmaya doğru ilerlediler" dedi. Uzmanlar bu araştırma için 27 bin ile 75 bin yıllarına dayanan 32 insan ve 13 Neanderthal iskelet fosili analiz etti.[kaynak8]Kaynaklar,
1.https://www.planet-wissen.de/geschichte/urzeit/der_neandertaler/pwiewarumstarbderneandertaleraus100.html
2.https://www.nature.com/articles/nature04072
3.https://www.sciencedaily.com/releases/2015/03/150327091845.htm?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed:+sciencedaily%2Ffossils_ruins+(Fossils+%26+Ruins+News+--+ScienceDaily)
4.https://www.youtube.com/watch?v=o589CAu73UM
5.Video kaynak TED - https://www.ted.com/talks/svante_paeaebo_dna_clues_to_our_inner_neanderthal?language=en
6.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0047248413000079?via%3Dihub
7.https://www.nature.com/articles/nature26151
8.http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/280/1758/20130168
