Noel ve Noel Baba`nın Kökeni
Onu "ho ho ho"sözüyle hatırlarız.Dokuz adet geyiği vardır, isimleri; prancer, dasher, dancer, vixen, comet, cupid, donder, blitzen ve kırmızı burunlu rudolph.
Peki, kaçımız biliyor yılbaşının Noel’le hiçbir alakasının olmadığını? Ya da Noel Baba’nın aslında ne Hristiyanlıkla ne de Aziz Nikola ile bir bağlantısının bulunmadığını?
Bugünkü Miladi Takvim ya da diğer adıyla Gregoryen Takvim, 16’ncı yüzyılda kullanılmaya başlandı ama kökeni Roma Cumhuriyet Takvimi’dir ve Hristiyanlıkla bir bağlantısı da yoktur.
Dördüncü yüzyılda Roma İmparatorluğu tarafından tanınan ve özgürlüğüne kavuşan kilise, Roma Takvimi’ni kendine mal edip, içindeki tüm kültür öğelerini zamanla temizledi. Yerlerine de Hz. İsa’nın doğumu, ölümü, dirilişi ve göğe yükselişini içeren, Noel ve Paskalya’yı yerleştirdi.
Aslında ne kutlanıyor?
Hristiyan dünyası, 4’üncü yüzyıla kadar her yıl 6 Ocak’ta; Hz. İsa’nın beden alarak dünyaya gelişini, sekiz günlükken yapılan sünnetini, 40 günlükken mabede sunuluşunu, 12 yaşında din adamlarıyla konuşmasını ve 30’unda Yahya tarafından vaftizini, ‘Epiphany’ adını verdikleri bir yortuyla kutlardı.[kaynak]
Aynı yıllarda Roma’daysa, 24 Aralık’ta Saturnalia eğlenceleri sona erip, 25 Aralık’ta Işık Tanrısı Mitra için güneşin doğuşu kutlanırdı. Bu eğlenceler, Hristiyanlık ahlak anlayışına uymadığı için dini Roma’da yaymaya çalışan din adamları, 354 yılında ‘İsa’nın beden alarak dünyaya gelişinin kutlanmasını’ 25 Aralık gününe çekti. 380 yılında, İstanbul’daki Doğu Kilisesi de bu değişikliği kabul etti.[kaynak]
İlerleyen yıllarda bu kutlamalar, İngilizce Christmas ya da Fransızca Noel olarak adlandırılmaya başlandı. Christmas kelimesinin kökeni İsa, yani ‘Christ’ ve kiliselerde yapılan ekmekle şarabın kutsanması ayinine verilen isim olan ‘mass’ kelimelerinden oluşur. Hz. İsa’nın beden alarak, dünyaya gelişi, ayininin yapıldığı güne de buradan hareketle ‘Christmas’ dendi. Noel’in kökeni ise Latince ‘doğuş’ anlamına gelen ‘natalis’tir ki, ‘Kutsal Doğum’u ifade eder.
1926’da başladı
Unutmadan, 1752 yılında yeni yılın ilk günü 1 Ocak olarak kabul edilene kadar, yılbaşı 25 Mart gecesidir. Avrupa ülkelerinin 16-18’inci yüzyıllar arasında kullanmaya başladıkları Miladi Takvim’i, Japonya, Kore ve Mısır 19’uncu yüzyılda, Çin, Rusya ve Yunanistan 20’nci yüzyılda kabul etti. Türkiye ise bu tarihi, 1926 yılında resmen kullanmaya başladı.
Reklamdan çıktı
“Bugün akla gelen aksakallı, kırmızı kıyafetler içinde, ren geyiklerinin çektiği kızağıyla karlar arasında yol alan Noel Baba nereden çıktı?” derseniz, onu da kısaca açıklayalım:
Öncelikle bugünkü Noel Baba, İskandinav mitolojisindeki Odin’in günümüze uyarlanmış halidir.
İskandinav efsaneye göre
Odin’in Sleipnir adında uçan bir atı vardı, çocuklar Odin’in uçan atı için, çoraplarının içine havuç ve şeker koyup duvara ve kapıya asarlardı. Odin de çocukların bu iyiliği karşılığında onlara hediyeler, tatlılar ve şekerlemeler verirdi.
Yüzyıllar sonra Hıristiyan dünyası, İskandinav mitolojisindeki Odin’i de kendi kültürlerine göre şekillendirdiler. Artık İskandinavların yardımsever hayali karakterinin yerine, Hıristiyan dünyasından, çocukları seven, yardımsever ve mümkünse Hıristiyan din adamı aradılar.
Noel Baba’nın sekiz ren geyiği tarafından çekilen kızağıyla anlatılması ise William Gilley’in yazdığı bir çocuk şiirinden alınmıştır.[kaynak]
Bugün her yerde gördüğümüz Noel Baba’yı, ilk olarak İsveçli bir ressam olan Haddon Sundblom, Coca Cola reklamları için firmanın renkleri olan kırmızı-beyaz elbiseler giymiş, aksakallı bir ihtiyar olarak 1931 yılında çizdi.[kaynak]
Kısaca, 20’nci yüzyılın tüketim kültürünün yarattığı en başarılı reklam karakteridir Noel Baba.
Patara’dan dünyaya yayıldı
245 yılında Patara’da, yani bugünkü adıyla Ovagelemiş’te doğan Myra Piskoposu Aziz Nikola’nın bölgeyi kıtlıktan, gemicileri kazalardan ve masum insanları kötülüklerden kurtardığına inanılır.[kaynak]
11’inci yüzyılda Cenevizli korsanlar, Aziz Nikola’nın kemiklerini İtalya’ya götürünce, namı Batı’da da yayılmaya başlar ve adına çok sayıda kilise inşa edilir.
Zaman içinde Romalılar’ın ve kuzeylilerin kışa girerken çocuklara hediye dağıtma âdeti, 6 Aralık Aziz Nikola Günü ile bütünleşir. Sonrasında 24 Aralık Noel gününe çekilir. 17’nci yüzyılda Amerika’ya göç eden Hollandalılar, ‘Sinterklaas’ dedikleri Aziz Nikola’yla ilgili inançları Amerika’ya taşır. Ve ‘Sinterklaas’, ‘Santa Claus’ olur.
İsveçli mühendislere göre hediye dağıtma hızını optimum hale getirmek için Kırgızistana taşınması gerekiyor.Geyiklerin saniye 6000 km katetmeleri gerektiğini, her bacada 34 mikrosaniye harcanması gerektiğini söylüyorlar, bu hesabın ehemmiyetinde çok ısrarlılar.[kaynak]
Dört Norveç`li bilimadamı tarafından yapılan arastırmalara göre de fizik bilimi açısından tüm dünyadaki iyi cocuklara hediyeler vermesi olasıymıs. Ayrıca yapılan araştırmada noel baba ve Einstein arasındaki benzerliğe de değiniliyor.[kaynak]
Trump"Kral çıplak" dedi
ABD Başkanı Donald Trump ve First Lady Melania Trump her yıl düzenlenen Noel etkinliği kapsamında çocukların telefonlarını yanıtladı. Trump, 7 yaşında Noel Baba'ya inandığını söyleyen çocuğa"7 yaşında Noel Baba'ya inanmak marjinal"dedi.[kaynak]
Bilimsel bakarsak Trump haklı
İlk olarak biraz biyoloji: Ren geyiklerinin bilinen hiçbir türünün uçma yeteneği yoktur. Buna karşılık bu yeteneğe sahip olarak sınıflandırılmış yüzbinlerce, hatta milyonlarca yaşayan organizma kayıtlara geçirilmiştir. Bunların büyük bir çoğunluğu böcekler ve kuşlardır. çünkü aerodinamik bir yapıya sahip olmaksızın uçmak veya havalanmak mümkün değildir.Ren geyikleri de bu konuda pek bir şey vaadetmez. Dolayısıyla noel baba bu ren geyiği sevdasından vazgeçmelidir.
Dünya'da 2 milyar çocuk (18 yaş altı) yaşamaktadır. Noel baba müslüman, hindu, yahudi ve budist çocuklarla ilgilenmediği için toplam iş yükü %15'e düşer. Bu da nüfus sayım bürosu verilerine göre 378 milyon çocuk yapmaktadır. Ortalama bir sayım verisi olarak ev başına 3,5 çocuk ve toplamda 91,8 milyon evden bahsediyoruz. Bu evlerin her birinde en az bir iyi çocuğun olduğu akla aykırı olmaz.
Noel baba’nın her sene çalışmak için sadece 31 saati var. Evet, 24 saat değil çünkü dünyanın döndüğü gerçeği, farklı zaman dilimleri ve noel babanın doğudan batıya doğru seyahat ettiği (akla yatkın olarak) de hesaba katılmaktadır. Buna göre her saniye başına 822,6 adet ziyaret edilmesi gereken ev var.
Bu da şu demek; noel baba’nın ziyaret ettiği her bir iyi çocuğun evinde park etmek, kızağından aşağı inmek, bacadan atlamak, çorapları doldurmak, kalan hediyeleri ağacın altına dağıtmak, kendisi için her ne yiyecek bırakıldıysa yemek, bacadan dışarı çıkmak, kızağa tekrar binmek ve nihayetinde bir sonraki eve doğru yola çıkmak için 0.001 saniyesi var.
Bu 91,8 milyon durağın tüm dünyaya eşit bir şekilde dağıldığını düşünürsek (elbette bunun doğru olmadığını biliyoruz ama sadece hesaplamamız için öyle kabul ediyoruz) ev başına 1.25529 km, toplam seyahat ise yaklaşık 121 milyon kilometre yapıyor ve bu hesabın içinde çoğumuzun her 31 saatte en az bir kere yapmak zorunda olduğu şeyler için duraklamalar ve beslenme vs. yok.
Dolayısıyla noel baba’nın kızağı saniyede 1046,07 km hızla, yani sesten 3000 kat daha hızlı hareket ediyor olmalıdır. Karşılaştırma amacıyla şöyle bir bilgi verelim: dünya üzerinde bilinen en hızlı insan yapımı araç olan ulysses uzay roketinin hızı saniyede 44,09 km gibi mütevazı bir sayı. bildiğimiz ren geyikleri ise saatte en fazla 24,14 km hızla koşabiliyorlar.
Kızaktaki yük bir başka ilginç unsur olarak karşımıza çıkıyor. Her çocuğun orta boy bir lego seti (90 gr) aldığını varsayarsak; kızak, oldukça kilolu olarak tanımlayabileceğimiz noel baba’yı saymazsak 321,300 ton taşıyor. Dünya üzerinde, geleneksel bir ren geyiği 136 kg’dan daha fazla yük çekemez. Bu ren geyiklerinin “uçanlarının” 10 kat daha güçlü olduğunu varsaysak bile 8 ve hatta 9 ren geyiği bile bu iş için yeterli değil. Tam olarak 214.200 adet ren geyiğine ihtiyacımız var. Bu da yükümüzü, kızağın kendi ağırlığı hariç 353.430 tona yükseltiyor. Bu rakam meşhur donanma gemisi kraliçe Elizabeth’in ağırlığının dört katı.
1046,07 km/saniye hızla ilerleyen 353,00 ton, aşırı bir hava direnci ortaya çıkarır. Bunun sonucu olarak ren geyikleri, dünya atmosferine giriş yapan uzay araçlarında olduğu gibi ısınacaktır. En baştaki ren geyiği çifti 14.3 kentilyon jul oranında bir enerjiyi absorbe etmek durumunda kalacaktır!!! her saniye!!! her biri!!! Kısaca, neredeyse anında alev patlamasına dönüşürlerken arkalarındaki ren geyiklerini de sırasıyla etkileyecek ve geriye kulakları sağır eden sonik patlamalar bırakacaklardır. Tüm ren geyiği takımı saniyenin 0.00426 da birinde buharlaşacaklardır.Bu arada noel baba yer çekiminden 17,500.00 kat daha fazla merkezkaç kuvvetine maruz kalacaktır. 110 kg’lık bir noel baba (gülünç bir şekilde zayıf değil mi?) 1,957,257 kg’lık bir kuvvetle koltuğuna yapışacaktır.
Kaynaklar,
1.https://en.wikipedia.org/wiki/Epiphany_(holiday)
2.https://en.wikipedia.org/wiki/Mithraism
3.http://www.altogetherchristmas.com/traditions/reindeer.html
4.https://www.coca-colacompany.com/stories/coke-lore-santa-claus
5.https://www.forbes.com/sites/kristinakillgrove/2015/12/17/bones-of-saint-nicholas-reveal-what-santa-claus-really-looked-like/#5f9d8a8729a1
6.http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7129175.stm
7.https://phys.org/news/2004-12-physics-santa-claus.html
8.Euronews-https://www.youtube.com/watch?v=VcBN2DlvXBk
