Peygamberdevesi nedir?
İngilizcede “praying mantis” denilen
peygamber devesi, iki dildeki karşılığını da dua eder gibi kıvrık duran
belirgin ön bacaklarından alıyor. Çekirge sanmayın: Peygamber devesi
oldukça şahsına münhasır, küçük bir çay fincanı boyutunda, biraz da
yırtıcı bir böcek.
Peygamber devesi 10-15 santimetreye
ulaşabilir. Dişi, erkekten büyüktür. Hamam böcekleriyle aynı familyayı
paylaşan peygamber devesinin üçgen şeklindeki kafasında iki çıkık göz ve
üç tane küçük göz bulunur.
Kafasını 180 derece döndürebilen tek böcektir.Bilinen 2400`den fazla türü bulunuyor.[kaynak]
Çok farklı türleri bulunan peygamber
devesi, sıcak ve tropik iklimleri sever, Türkiye’de de görülebilir. En
güzel türlerinden biri Malezya’da görülen orkide peygamber devesidir
İlelebet açtır, sıkça avlanır. Etoburdur ve
sinek, çekirge gibi diğer böceklerle beslenir. Üstelik korkusuzdur,
kendinden büyük cüce fare,sinek,arı [kaynak], balık, yılan[kaynak], sinekkuşu [kaynak]gibi hayvanlara da
saldırabilir, insanlar içinse zararsızdır. Av sırasında rakibini
korkutmak amacıyla dik durup renklerini sergileyebilir.
Oldukça başarılı bir avcıdır. Saatlerce
hareket etmeden ve yeşilliğe kamufle olarak bekleyebilir. Avını çıplak
gözle zor görülecek kadar hızlı reflekslerle avlar, ön bacaklarında avı
kolaylaştıracak “dikenler” bulunur.
Hatta bu avlanma meselesini, avlanamadığı
zaman kendi ön bacaklarını tüketmeye kadar götürür. Kendisi de av olur,
en büyük rakibi bir karınca sürüsüdür, zira takım halindeyken karıncalar
bir peygamber devesini alt edebilirler.
Hurafelerle ünlenen böcektir
“Mantis” Yunancada peygamber ya da kahin anlamına geliyor. Ön bacaklarının dua eder gibi pozisyonundan dolayı bu mistik havayla anılan böcektir.
Fransız köylüleri onun kaybolan birini evine götürebileceğini iddia etmekteydiler.Afrikalılar ise her kimin üzerine konarsa ona iyi şans getireceğine ve hatta ölüyü bile diriltebileceğine inanırmış. Amerika'da insanları kör edebilecek, tarladaki zararlı hayvanları öldürebilecek sihirli güçleri olduğuna inanılırmış. Japonlar onun bir şans işareti olduğuna inanıyor. Ve kimi müslümanlar, onun hep Mekkeyi işaret ettiğini düşünüyor.Praying mantis ismiyle müsemma olan böcek ama bazı yanlış hurafelerle de şöhreti körüklenmiş böcektir aynı zamanda.
Praying sıfatını belliki batılılar koymuşlardır ki ön ayakları hristiyanların dua etme stiline benzer şekilde birbirine kenetlenmiş ve yukarı doğru kaldırılmıştır. Dolayısıyla bazı hurafelerde belirtildiği gibi yüzünün Mekke'ye ,Vatikan`a veya Kudüs'e dönmesi söz konusu değildir.
Dişi Peygamberdeveleri Çiftleştikten Sonra Erkeğini Neden Öldürüyor?
Hurafelerle ünlenen böcektir
“Mantis” Yunancada peygamber ya da kahin anlamına geliyor. Ön bacaklarının dua eder gibi pozisyonundan dolayı bu mistik havayla anılan böcektir.
Fransız köylüleri onun kaybolan birini evine götürebileceğini iddia etmekteydiler.Afrikalılar ise her kimin üzerine konarsa ona iyi şans getireceğine ve hatta ölüyü bile diriltebileceğine inanırmış. Amerika'da insanları kör edebilecek, tarladaki zararlı hayvanları öldürebilecek sihirli güçleri olduğuna inanılırmış. Japonlar onun bir şans işareti olduğuna inanıyor. Ve kimi müslümanlar, onun hep Mekkeyi işaret ettiğini düşünüyor.Praying mantis ismiyle müsemma olan böcek ama bazı yanlış hurafelerle de şöhreti körüklenmiş böcektir aynı zamanda.
Praying sıfatını belliki batılılar koymuşlardır ki ön ayakları hristiyanların dua etme stiline benzer şekilde birbirine kenetlenmiş ve yukarı doğru kaldırılmıştır. Dolayısıyla bazı hurafelerde belirtildiği gibi yüzünün Mekke'ye ,Vatikan`a veya Kudüs'e dönmesi söz konusu değildir.
Dişi Peygamberdeveleri Çiftleştikten Sonra Erkeğini Neden Öldürüyor?
Dişi, erkeğin kendisine uzattığı kafasını
kopararak erkeği yer. Bu cinsel yamyamlığın sebebi ne olabilir?
Proceedings of the Royal Society B‘de yayımlanan[kaynak] bir araştırmaya göre,
yaklaşık yüzde 25’inin erkeğin ölümüyle bittiği peygamber devesi
çiftleşmesi sırasında erkeğin sindirilmesinin birçok faydası var. Dişi,
kendisi sindirmediği amino asitleri partnerinin vücudu aracılığıyla
yavrulara iletebiliyor, dişinin döllenme dönemindeki beslenmesinin
yaklaşık yüzde 63’ünü partneri oluşturuyor. Kafası koparılan erkek
peygamber devesi, üreme fonksiyonunu yitirmediği için, dişi daha fazla
yumurta üretebiliyor. Hatta yapılan araştırmada partnerini yiyen
dişilerin yemeyenlere oranla daha fazla yumurta ürettiği kanıtlanmış.
Carl Sagan, cennetin ejderleri[kaynak] eserinde ilginç bir değerlendirme yapmıştır."Eklem bacaklıların kafa ve vücutları aslında ayrı ayrı da gayet iyi işlev görebilirler. Dişi peygamberdevesi genelde talibinin samimi kuruna onun kafasını kopartarak yanıt verir. Bu tür davranış bizlerde insanlardan kaçmak olarak görüleceği halde, böceklerde öyle değildir: beynin çıkarılması cinsel engellemeleri kaldırır ve erkekten geri kalanı çiftleşmeye teşvik eder. Daha sonra dişi kutlama yemeğini kuşkusuz tek başına tamamlar. Belki de bu durum aşırı cinsel baskıya karşı uyarıcı bir derstir."
Evrimsel boyutu ve örnekleri
Buna evrimsel ve bilimsel olarak bakarsak nesillerini devam ettirme içgüdüsü ile doğrudan bağlantılı bir olay olduğunu görüyoruz.Bu genetik olarak kodlanmıştır.
Doğaya baktığımızda bir aslan dişisi ile çiftleşme isteği güttüğünde maalesef bir kediye dönüşebiliyor.
Bazı örümcek türlerinde çiftleşmenin hemen ardından dişisi tarafından yenildiğini biliyoruz.Peki bu eril örümcek/peygamberdevesi aptal mı ki öleceğini bildiği halde bu ritüeli gerçekleştiriyor?Cinsellik için erkeğin harakiri yapması.Dişide ki lükse bakar mısınız.Ayrıca dişileri de bu konudan muaf tutamayız.Bazı balina türleri ilişkilerinde kurlar yapar.Ne kadar balina varsa hepsi ile birlikte flört etmek istiyor.Sonunda hangisini büyükse ve güçlüyse ona sırnaşıyor.
Bir muhabbet kuşunu da ele alabiliriz bu hususta.Önce kanatlarına ince dokunuşlar sergiliyor sonra ise onun ilgisini çekmek için kırk takla atıyor.Yem getirip ona vermeyi deniyor.Eğer kabul ederse her fırsatta ayaklarını dişinin üzerine atarak şansını deniyor.Olmazsa daldan dala atlıyor ,hiç ummadık hareketler sergileyebiliyor.Yuvayı gösteriyor ,bu benim diyor.Benim bir yuvam var diyor.Neden senin de olmasın diyor.Elbette arkasında libido yatıyor.
Deep Look videosu
Deep Look’un paylaştığı bir peygamberdevesi videosunda dişi peygamber devesi, samurayları kıskandıracak bir atak ile partnerinin başını koparıp yemektedir. Fakat bu durum, başını kaybeden erkek peygamberdevesinin dişi ile baş edemeyeceği anlamına gelmemektedir. Başı kopan erkek, çiftleşmeye devam eder ve spermlerini dişiye bırakır.
Biz insanların ‘vahşet’ olarak tanımlayabileceği olaylar videonun üçüncü dakikasında başlamaktadır. Erkek peygamberdevesi, dişiyi etkilemek için kur yaptığı sırada dişiden bir atak gelir ve erkeğin kafasını koparıp yer. Fakat erkeğin vücudu karnındaki sinirlerle kontrol edildiği için çiftleşmeye devam eder ve spermlerini bırakarak yumurtayı döller.
Carl Sagan, cennetin ejderleri[kaynak] eserinde ilginç bir değerlendirme yapmıştır."Eklem bacaklıların kafa ve vücutları aslında ayrı ayrı da gayet iyi işlev görebilirler. Dişi peygamberdevesi genelde talibinin samimi kuruna onun kafasını kopartarak yanıt verir. Bu tür davranış bizlerde insanlardan kaçmak olarak görüleceği halde, böceklerde öyle değildir: beynin çıkarılması cinsel engellemeleri kaldırır ve erkekten geri kalanı çiftleşmeye teşvik eder. Daha sonra dişi kutlama yemeğini kuşkusuz tek başına tamamlar. Belki de bu durum aşırı cinsel baskıya karşı uyarıcı bir derstir."
Evrimsel boyutu ve örnekleri
Buna evrimsel ve bilimsel olarak bakarsak nesillerini devam ettirme içgüdüsü ile doğrudan bağlantılı bir olay olduğunu görüyoruz.Bu genetik olarak kodlanmıştır.
Doğaya baktığımızda bir aslan dişisi ile çiftleşme isteği güttüğünde maalesef bir kediye dönüşebiliyor.
Bazı örümcek türlerinde çiftleşmenin hemen ardından dişisi tarafından yenildiğini biliyoruz.Peki bu eril örümcek/peygamberdevesi aptal mı ki öleceğini bildiği halde bu ritüeli gerçekleştiriyor?Cinsellik için erkeğin harakiri yapması.Dişide ki lükse bakar mısınız.Ayrıca dişileri de bu konudan muaf tutamayız.Bazı balina türleri ilişkilerinde kurlar yapar.Ne kadar balina varsa hepsi ile birlikte flört etmek istiyor.Sonunda hangisini büyükse ve güçlüyse ona sırnaşıyor.
Bir muhabbet kuşunu da ele alabiliriz bu hususta.Önce kanatlarına ince dokunuşlar sergiliyor sonra ise onun ilgisini çekmek için kırk takla atıyor.Yem getirip ona vermeyi deniyor.Eğer kabul ederse her fırsatta ayaklarını dişinin üzerine atarak şansını deniyor.Olmazsa daldan dala atlıyor ,hiç ummadık hareketler sergileyebiliyor.Yuvayı gösteriyor ,bu benim diyor.Benim bir yuvam var diyor.Neden senin de olmasın diyor.Elbette arkasında libido yatıyor.
Deep Look videosu
Deep Look’un paylaştığı bir peygamberdevesi videosunda dişi peygamber devesi, samurayları kıskandıracak bir atak ile partnerinin başını koparıp yemektedir. Fakat bu durum, başını kaybeden erkek peygamberdevesinin dişi ile baş edemeyeceği anlamına gelmemektedir. Başı kopan erkek, çiftleşmeye devam eder ve spermlerini dişiye bırakır.
Biz insanların ‘vahşet’ olarak tanımlayabileceği olaylar videonun üçüncü dakikasında başlamaktadır. Erkek peygamberdevesi, dişiyi etkilemek için kur yaptığı sırada dişiden bir atak gelir ve erkeğin kafasını koparıp yer. Fakat erkeğin vücudu karnındaki sinirlerle kontrol edildiği için çiftleşmeye devam eder ve spermlerini bırakarak yumurtayı döller.
Kaynaklar
1.https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rspb.2016.0656
2.Video-Deep Look-https://www.youtube.com/watch?time_continue=190&v=NHf47gI8w04
3.https://en.wikipedia.org/wiki/Mantis
4.https://www.birdwatchersdigest.com/bwdsite/learn/hummingbirds/mantis-hummer.php
2.Video-Deep Look-https://www.youtube.com/watch?time_continue=190&v=NHf47gI8w04
3.https://en.wikipedia.org/wiki/Mantis
4.https://www.birdwatchersdigest.com/bwdsite/learn/hummingbirds/mantis-hummer.php
