Hulk Gibi Kasları Olan Sığır:Belçika Mavisi
Fotoğrafta gördüğünüz Hulk gibi kasları olan sığır kesinlikle laboratuar ürünü bir hayvan değil.Belçika Mavisi, bu görüntüsüne karşın, tamamen doğal gelişmiş bir sığır türü.Kas yapmak için spor salonlarında saatlerce spor yapmaya ve doping kullanmalarınada ihtiyaçları yok.Yedikleri ilede alakalı değil kas yapıları.
200 senedir insanların tuhaf bakışlarına maruz kalan Belçika Mavisi, kas büyümesini sınırlayan myostatin isimli bir proteinin yokluğu nedeniyle, bu marvel kahramanı görüntüsüne kavuşmuş. Yani her şey genetik bir mutasyon sonucu başlamış.
Belçika mavisinin tarihi
Belçika mavisi ilk olarak 1807 yılında bir çiftlik hayvanlar gözlemcisi olan George Culley tarafından tespit edilmiştir. Fransız Charolais ve Belçika'nın kuzeyinde İngiltere kökenli Shorthorn sığırlarının melezleştirilmesi sonucu elde edilmiştir. Belçika mavisi etçi ve sütçü melez ırk olarak adlandırılmıştır. 1800'lerdeki çalışmalar 1950'lerde sonuçlandırılmıştır. 1950 yılında Belçika mavisi boğa spermalarıyla suni tohumlama çalışmaları başlamıştır. Belçika boğa tohumuyla suni tohumlama yaptırırken ve veteriner hekim boğa sperması satın alırken ağırlık artış değerleri en yüksek boğalar seçilmelidir.
Neden mavi?
Belçika mavisi, Belçika orijinli bir tür olmakla beraber heykelimsi, yoğun kaslı görüntüsünden ötürü 'çift kaslı' olarak da biliniyor. Bu çift kaslı fenotipi kalıtsal bir durum. Kas hücrelerinin hacminin artışı yerine kas hücrelerinin sayısının artması sonucunda oluşuyor.
Belçika mavisi adını türün tipik mavi-gri görüntüsünden almıştır. Ancak buna rağmen kılları siyahtan beyaza kadar farklılıklar barındırıyor. Belçika mavisi ırkı hem et hem de süt veriminin fazla olması sebebiyle yetişirilmiş ve melezleştirilmiş bir sığır ırıkdır. Melezleştirme öncesinde Belçika sığırlarında hedeflenen süt, verim sınırına ulaşamadığı için yalnızca et verimi tercih edilmiştir.
Myostatin nedir?
Myostatin kas yapmayı sağlayan bir protein. Vücutta Myostatin geni ile yönetiliyor. Ancak; bu genin kontrol altında olması şart.Yoksa insan ve hayvan vücudu Hulk gibi kas yığını haline gelir.Myostatin geninin aktivitesini ve aşırı kas gelişimini ise başka bir gen kontrol altında tutuyor.
Belçika mavisinin myostatin (“myo” = kas ve “statin” = dur anlamında) proteinini kodlayan geninde doğal mutasyonu vardır. Myostatin kas gelişimini sınırlayıcı etki gösteren bir proteindir. Bu mutasyon aynı zamanda yağ depolanmasını etkilediği için bu tür sığırların etleri oldukça yağsız olur. Kesilmiş myostatin geni normal kapasitede çalışamaz ve sonucunda hayvanda hızlanmış bir kas gelişimi görülür. Kas artışı başlıca hayvanın kas hücrelerinin (iplikçiklerinin) hipertrofiden hiperplasiye fizyolojik olarak değişimi ile olur. Bu tip gelişme (hiperplazi) anne hamileyken fetusta görülür ve bu yüzden yavru normalden yaklaşık iki kat fazla kas hücresine sahip olarak doğar. Ayrıca yavrunun doğum ağırlığı normal sığırların yavrularının doğum ağırlığından oldukça fazladır.
Belçika mavisi sığırlarının yemi ete dönüştürme oranı diğer sığırlara göre yüksektir. Bu oranın yüksek olmasında kilo alımında artmış protein ve azalmış yağ kompozisyonunun gerçekleşmesidir. Ancak kemik yapıları ve ağırlıkları diğer sığırlarla aynı olduğundan diğer sığırlara oranla daha yüksek bir kas/kemik oranına sahiptirler. Diğer sığırlara oranla yaklaşık %20 daha fazla bir kas verimine sahiptirler. Bu ırkın yüksek kas verimi için, bu değişmiş kilo alma kompozisyounu dengelemek üzere daha fazla protein ağırlıklı bir diyet gereklidir. Besi bitimi sırasında bu tür yüksek enerjili yemlere ihtiyaç duyar ve eğer yüksek lif içeren diyet sunulursa istenilen besi performansını gösteremez.
Çift kaslı bu ırkın değeri üstün karkas özelliğindedir. Ancak düşük yağ oranı yüzünden etin mermerleşmesi ( tekstürü) de azalır ve bu etin yumuşaklığın da azalmasına neden olur. Diğer taraftan Belçika Mavisi’nin etinin yumuşaklığında bir değişiklik olmadığını çünkü çok sayıda ve kısa (ufak) kas liflerinden oluştuğunu savunanlar da vardır. Belçika Mavisi’nin etinin kollajen miktarı da düşüktür bu da amino asitlerin verimini arttırarak protein kalitesini yükseltir.
Piedmentosa ve Belçika Mavisi sığır ırklarında görülüyor
En belirgin olarak değişiklik Piedmentosa ve Belçika Mavisi sığır ırklarında görülüyor.
Genetik olarak myostatin proteini x myostatini baskılayıcı protein arasındaki dengede myostatin proteini daha öne çıktığı için bu ırkların etleri yağsız, kemik oranları düşük, derileri daha ince, randımanları yüksek, etleri yumuşak, yüksek kaliteli, usareli, proteince zengin oluyor.
Karkasta iç yağı ve böbrek yağı çok az, bununla birlikte kas içindeki yağlanma da gayet az. Kas içindeki yağlanmanın az olmasına rağmen et yumuşak. Kasların aşırı gelişmesi (hipertrofi + hiperplazi) daha çok arka kısımda çift kas olarak kendini gösteriyor. Buna Double Muscle (DM)= Culard fenotipi adını veriyorlar. Kas içine giren bağ dokusunun az olması sebebiyle et kolay pişen, kolay çiğnenen, yumuşak ve özsulu (usareli) olmakta. Böylece bu iki ırk performans ve et kalitesi yönünden öne çıkmakta.
Bu genetik durum ile başka bir yarar daha sağlanıyor. Üretilen et kolesterol yapıcı yağlar bakımından zayıf olduğu için, yağsız, kolesterolsüz et, dolayısıyla "sağlıklı kırmızı et" olarak nitelendiriliyor.
Böylece; bu ırklar üretici, kasap ve tüketici açısından çok yararlı ırklar oluyorlar.
Myostatin geninin aktivitesi sayesinde hızlı canlı ağırlık artışı, kolesterolsüz kırmızı et, yüksek randıman, düşük kemik oranı Piedmentosa ve Belçika Mavisi ırklarını özel kılıyor.
Buzağılarda kaslanma, çift kas oluşumu (Culard Fenotipi) doğumdan sonra meydana geldiği için güç doğum söz konusu değil. Belçika Mavisi ineklerde ise M.gluteus medius kasının çift olması sebebiyle, ikinci kasın ilk kası sıkarak gevşemesine engel olmasından dolayı maternal (anneye bağlı) güç doğum oluşuyor. Safkan Belçika Mavisi ineklerde oluşan bu sorun buzağıdan kaynaklanmadığı için, melezlerde güç doğum söz konusu değil. Başka bir deyişle, Belçika Mavisi boğa tohumuyla tohumlanan başka ırktan bir inek güç doğum yapmıyor.
Myostatin geni (GDF-8) etkisi ile Piedmentosa ve Belçika Mavisi ırklarının melezlemede kullanılması bizlere daha çok et sağlayacak, etlerinin kaliteli, yumuşak, kolesterolsüz olması açısından da "özel üretim, özel tüketim" imkanı verecektir.
Alttaki Scishow videosunda"3 Genes That Give People Superpowers"kaslar için önemli olan genler ve myotosin etkisini izleyebilirsiniz.
Kaynaklar
1.https://en.wikipedia.org/wiki/Myostatin
2.https://en.wikipedia.org/wiki/Belgian_Blue
3.Video-SciShow-https://www.youtube.com/watch?v=uaNHUTIbqdo
4.https://www.cheeselifemagazine.com/?Syf=22&Mkl=1034930&pt=Tahir%20S.%20YAVUZ&Kas-Yap%C4%B1c%C4%B1-Protein
