David Reimer ve Ölümle Sonuçlanan Cinsiyet Değiştirme Deneyi
Kanadalı Janet ve Ron Reimer, 1965 yılının 22 Ağustos’unda dünyaya gelen ikizlerini kucaklarına aldıklarında, onları tarihin en ahlâksız bilimsel deneyi için kobay olarak yetiştireceklerini nereden bilebilirlerdi?
Manitoba eyaletinin Winnipeg şehrinde yaşayan Reimer’ler, o günden sonraki aylarını dünyanın en mutlu çiftlerinden biri olarak geçirdiler. Ron, doğuma birkaç hafta kala iş değiştirerek maaşını ikiye katlamıştı. İkiz babası olduktan birkaç ay sonra bir maaş zammı daha aldı, genç evliler de bu fırsatı değerlendirerek şehrin daha güzel bir yerinde geniş bir eve taşındılar. İkizler sekizinci aylarına girinceye kadar herşey güzel ve mutlu bir seyir takip etti.
1965 yıllarında ikiz bir kardeşiyle doğmuştu David. Ve daha 6 aylık iken, az görülen bir idrar yolu rahatsızlığına yakalandı.Böylelikle ikizlerin kaderleri altı aylıkken kendilerine konulan fimozis (İng.Phimosis) teşhisinden sonra değişecekti.
Çaresizlik içindeki aile mahvolmuş bir şekilde dünyanın en iyi tıp okullarından John Hopkins’e giderek cinsiyet konusunda çalışan Psikiyatrist Dr. John Money ile görüştüler. Dr Money cinsiyetin çok küçük yaşlardan itibaren çevre tarafından öğrenildiğini ileri süren Nötral Cinsiyet Teorisi’ni savunmaktaydı. Yıllardır savunduğu teoriyi ispatlayarak ününe ün katmasına vesile olacak bir vaka ile karşı karşıyaydı. Ailesi onu tedavi ettirmek için tıbbi destek aldı, fakat doktorlar alışılagelmedik bir sünnet tekniği kullanacaktı. David’in penisini yakarak sünnet edeceklerdi. Bunun daha iyi olabileceğini düşünmüşlerdi ve bunun yanında nadir kullanılan bir tekniği kullanacak olmanın heyecanındalardı. Fakat işler istedikleri gibi gitmedi. Ameliyat esnasında sıkıntı çıktı, David Reimer‘in penisi tamamen yandı ve kullanılamaz hale geldi.. Bunun üzerine ailesi dünyanın en iyi cinsel çalışmalarını yapmış Dr. John Money ile görüştü. John Money, yeniden bir penis inşa edilmesini ısrarla reddediyordu ve David’in penisinin alınıp yerine daha kolay bir şekilde vajina inşa edilmesini destekliyordu. David’in ismi o günden sonra Brenda olarak değişecek, ve David’e sanki o bir kızmış gibi davranılacaktı. Bu sayede David’in kız olarak büyümesi bekleniyordu. David Reimer, aslında bir psikolojik deneyin içinde olduğunun farkında değildi..
Yeni isim:Brenda
Aile Bruce’un adını değiştirerek işe koyuldular. Artık o Brenda olmuştu. Fırfırlı elbiseler, oyuncak bebekler… Bir kız çocuğunun ilgisini çekebilecek her şeyi onun için hazırlamışlardı. 22 aylıkken Bruce’un testisleri orşektomi ameliyatı ile alındı ve bir dişi gibi hissedebilmesi için düzenli olarak östrojen hormonu verilmeye başlandı.
Dr Money de, Reimer ailesine Bruce’un penisi olmayan bir erkek olmasındansa gerçek cinsiyetini bilmeyen bir kız olarak yetişmesini önerdi ve gerekli psikolojik desteği sağlayacağına dair söz vererek onları ikna etti. Bruce’a gerçeğin söylenmemesi konusunda aileyi sıkıca tembihledi ve dünyada en uzun sürecek cinsiyet değiştirme deneyi böylelikle başlamış oldu. Sonrasında ailesi ciddi bir eğitime sokuldu, Dr.John Money ise David’in tüm psikolojik ihtiyaçlarını üstleneceğini açıkladı.
Ergenlik yılları
Ergenlik yıllarına geldiğinde Brenda’nın sorunları daha karmaşık bir hâl aldı, intihara meyilli bir ruh hali içindeydi. Ailesi artık David’e bir kız gibi davranmaya başlamıştı, kız eşyaları giydiriyor ve kız oyuncaklarıyla oynatılıyordu. 10 sene sonra tekrar kontrole gelindiğinde gelişmelerin iyiye gittiği görüldü. David Reimer, bir kız gibi davranıyordu. Ailesi hiçbir olumsuz gelişme söylemiyor, onun artık bir kız olduğunu iddia ediyorlardı.
David’ in kız kimliğini kazanması için cinsel eğilimlerinin yeterliliğinin de kanıtlanması gerekiyordu. Dr. John kontrolünde David bir odaya çıplak şekilde konularak cinsel organının farkındalığı sağlanmaya çalışılıyor, kadın cinsel pozisyonlarına sokularak eğilim verilmeye çalışılıyordu. Deneyler olumlu gidiyordu fakat sonrasında ailesinin David hakkında “kız gibi davranıyor” diyerek yalan attığı ortaya çıktı. Bu durum ailesinin “kendini kandırma, kaçış yolu olarak kendini buna inandırma” eğilimi olarak psikologlarca adlandırıldı. David’e her ne kadar dışarıdan kadın hormonları takviyesi yapılsa, göğüsleri büyütülmeye çalışılsa ve kızmış gibi davranılsada David erkeklik belirtileri gösteriyor ve asabi tavırlar sergiliyordu.
Bunun üzerine Dr. John Money, David Reimer’e gerçek bir vajina inşa etmeyi düşündü, fakat ailesi bu düşünceye karşı çıktı. David ise o yaşına kadar karnına açılan bir delikten idrarını yapıyor ve işlevsiz vajinasının ne anlama geldiğini garipsiyordu.
İntihar denemelerinde bulunan Brenda, bir daha Dr. Money’e götürürlerse intihar edeceğini söyleyince, aile Dr. Money ile görüşmekten vazgeçti ve Brenda’nın yerel bir psikolog ile tedaviye devam etmesi kararı aldı. Brenda’nın yeni psikoloğu ise aileye bambaşka bir öneride bulundu, hiçbir zaman kendini kız olarak görmeyen Brenda’ya gerçeği söylenmesi yararlı olabilirdi. Bruce olarak doğan ve Brenda olarak hayatına devam etmesi kararı verilen Brenda, 1980 yılında, 15 yaşında iken gerçeği ona söylediler. Brenda bu haber karşısında derinden sarsılmış ancak sevinmişti de. 15 yıllık yaşam serüvenindeki garipliğin anlam kazandığını söylemişti: “Birdenbire neden öyle hissettiğim anlam kazandı. Bir çeşit ucube değildim, deli değildim.” Brenda başına gelenleri büyük bir olgunluk ile karşıladı, ailesine de kızmadı; ancak suçlunun doktoru John Money olduğunu düşünüyordu. Hayatına yeni bir kimlikle devam etmeye karar verdi. Bundan sonra David Reimer olarak yaşamına devam edecekti. Uzun saçlarını kestirdi. Östrojen nedeniyle oluşan göğüslerini mastektomi ile aldırdı ve iki kez falloplasti ameliyatı geçirerek yeni bir penis inşa edilmesini sağlamaya çalıştı.
Evlilik
Hiçbir zaman evlenemeyeceğini düşünmesine rağmen 1990 yılında Jane Fontain’e âşık oldu ve Jane ile evlenerek Jane’in üç çocuğunun üvey babası oldu.
David’in mutluluğu maalesef çok sürmedi,
yaşadıklarını kabul etmek çok zordu ve bu travmayı atlatması pek
muhtemel görünmüyordu. İkizi Brian da çok zorlanmış hissediyordu.
Cinsel kimliklerini öğrenmeleri için doktorların gerçekleştirdiği
faaliyetler iki genç adamda da müthiş bir incinmişliğe ve yaralanmaya
neden olmuştu. Brian 2002 yılında başlarından geçen travmatik deneylerin
de etkisi olduğu düşünülen bir dizi psikolojik hastalık yaşadı ve aşırı
antidepresan kullanımı nedeniyle 2002 yılında hayatını kaybetti.
David’in ise hormonal dengesinin sağlanamaması nedeniyle yaşadığı psikolojik sorunlara evlilik sorunları eklenmişti. İşsizlik ve parasızlık sorunlarıyla mücadele etmesi gerekiyordu. Bir de ikizinin ölümü onu derinden sarsmıştı. Daha fazla devam edemeyeceğini anladığında 37 yaşındaydı. Kendisini kafasından vurarak intihar etti.
Gerçeklerin ortaya çıkması
David’in ise hormonal dengesinin sağlanamaması nedeniyle yaşadığı psikolojik sorunlara evlilik sorunları eklenmişti. İşsizlik ve parasızlık sorunlarıyla mücadele etmesi gerekiyordu. Bir de ikizinin ölümü onu derinden sarsmıştı. Daha fazla devam edemeyeceğini anladığında 37 yaşındaydı. Kendisini kafasından vurarak intihar etti.
Gerçeklerin ortaya çıkması
Dr John Money başarısızlıkla sonuçlanan
deneyin ardından sessizliğe gömüldü ve bu konuda yazmamayı tercih etti.
Ancak Reimer gazeteci John Colapinto`ya hayat hikayesini anlatır.Colapinto bu röportajı 1997`de Rolling Stone dergisinde (John Colapinto: The True Story of John/Joan. In: Rolling Stone. 11. Dezember 1997, S. 54–97) sonra da 2000 yılındaki"As Nature Made Him: The Boy Who Was Raised as a Girl" kitabında yayınlar. Aynı yılda BBC`de röportaj yayınlayınca gerçekler artık gün yüzüne çıkar.Böylelikle bu deney etik bulunmadıgı gibi teorisi birçok uzman tarafından eleştirilmeye başlanmıştı.Bunlardan biride California Üniversitesinden filozof Judith Butler`di.Butler 2004 yılındaki "Undoing Gender"kitabında Money`in yöntemini zorlayıcı,baskıcı tutumunu etik dışı bularak ağır eleştirenlerden olmuştu.
Bruce başından beri Brenda olamamıştı. Dişi kimliğini hiç kabul etmemiş ve hor görülmüştü. Aile de yalan söylemişti. Colapinto’ya göre bu, bir tür savunma mekanizmasıydı, her şeyin yolunda gittiğine kendilerini inandırmaya çalışıyorlardı.
David Reimer’ın acı tecrübeleri, cinsel eğilimlerin doğuştan geldiğine ve sonradan değişmesinin çok çok zor hatta imkânsız olduğu görüşüne delil olan en büyük deney oldu.
Bu da insanın cinsel kimliğini ve yönelimini cinsel organının değil beyninin ayarladığını gösteriyor. Bruce başından beri Brenda olamamıştı. Dişi kimliğini hiç kabul etmemiş ve hor görülmüştü. Aile de yalan söylemişti. Colapinto’ya göre bu, bir tür savunma mekanizmasıydı, her şeyin yolunda gittiğine kendilerini inandırmaya çalışıyorlardı.
David Reimer’ın acı tecrübeleri, cinsel eğilimlerin doğuştan geldiğine ve sonradan değişmesinin çok çok zor hatta imkânsız olduğu görüşüne delil olan en büyük deney oldu.
Kaynaklar
1.https://en.wikipedia.org/wiki/David_Reimer
2.Video-Dailymotion-BBC- The Boy Who Was Turned Into a Girl
3.https://en.wikipedia.org/wiki/Orchiectomy
4.http://www.habibdemirel.com/tarihin-en-buyuk-cinsiyet-degistirme-deneyi-david-reimer/