Kediler neden fare yakalar?
Kedideki bu davranışın doğuştan mı var olduğu yoksa daha sonra mı
öğrenildiği sıkça tartışılır. Aslında her ikisi de kısmen doğrudur.
Çünkü davranış bilimcileri annelerinden ve diğer kedilerden ayrı büyüyen
kedilerin bile benzer davranışlara sahip olduklarını ortaya koydular.
Üç
haftalıkken dikkatlice avına dokunmaya başlayan kedi, kısa bir süre
sonra ona sessizce yaklaşmayı ve altı haftalık olunca da sıçrama
hareketini öğrenir. Ama avını öldürecek ısırma güdüsü gelişmez. Çünkü bu
güdünün gelişmesinde önemli olan av değil diğer bir kedinin varlığıdır.
Kedinin avını öldürmeyi öğrenmesi için kıskanç bir rakibe
ihtiyacı vardır. Eğer bir kedide öldürme güdüsü 20.haftaya kadar
gelişmezse bu onun asla öldürmeyeceğini ya da bu davranışı çok zor
öğreneceğine işarettir.
Evde beslenen kedinin, rakiplerle
karşılaÅŸma ÅŸansı neredeyse hiç yok gibidir. Dolayısıyla da ‘Kedi fare
oyununu’ doÄŸuÅŸtan bilmesine raÄŸmen bu davranışı yerine getiremez ama bir
yandan da avlanma isteğiyle yanıp tutuşur.
Bu durumda o da
oyuncak fare, top ya da evdeki benzer eşyaları havaya fırlatır ve onu
yakalamaya çalışır. Veyahut da önce patisiyle dikkatlice ileri geri
ittikten sonra git gide daha hızlı bir şekilde sağ sola savurur.
Gerçek
fare avında bu oyunun sonu mutlaka ölümcül bir ısırıktır. Canlı fareyi
kedinin ağzından aldığınız taktirde içgüdüsel olarak başka bir objeyle
ilgilenir, bu top veya oyuncak fare olabilir. Bu ‘hırpalama oyununu’
gerçek fareyi yakalayan kedilerde de izleyebiliriz. Kedi avını
yakaladıktan sonra bir müddet daha hırpalayarak geç gelen başarının
keyfini çıkarır. Ama çok sık avlanan kedilerde de aynı davranışlar
izlenebiliyor. Davranış bilimi bu davranışı potansiyel tehlikeye karşı
gösterilen aşırı tepki olarak açıklar. Çünkü iri fareler kedilere zarar
verebilirler. Diğer bir açıklama da anne farenin bu şekilde yavrularına
avlanmayı öğretmek istediğine dayanır ki bu da annelik dürtüsüdür.
Kediler Neden Sahiplerine Hediye Getirir?
Kediler, canlı bir avı insanlara hediye etmezler, aksine insanlara avlanmayı öğretmek isterler. Kedilerde hayati olarak görülmesi gereken bir beceri bu. Bu beceri içgüdüsel olarak beslenmek ve bununla birlikte yavruların bakımına 🔗hizmet etmek içindir.
Alman ve İngiliz davranış araştırmacıları bunu şu şekilde açıklıyor: Kediler en çok yavruları varken avlanırlar. Yavru kediler büyüdükçe, yetişkin hayvanların avlarını yavrularına canlı olarak sunmaları daha sık görülür. Çünkü minikler bir gün kendilerine bakmak zorunda kalacaklar ve avlanmayı ve avlarını yakalamayı öğrenmeleri gerekecek.
Kediler bu davranışı yaşadıkları haneye, yani oradaki insanlara da aktarıyor gibi 🔗görünüyor.
Görünüşe göre kediler insanları fareleri yakalamaktan tamamen aciz olarak kabul ediyor. Kedi içgüdüsel olarak "kendi"sahiplerine avlamayı öğretmek isterler.
Kedim sürekli hediye getiriyor diyenlerdenmisiniz?
Dışarı çıkmasına izin verilen evcil kediler, genellikle fare ve kuş gibi ufak tefek hayvanları avlayıp yaşadıkları evin kapısının önüne getirmeleriyle biliniyor. Ve kuş nüfusunun iklim krizi yüzünden giderek azaldığı ülkelerde bu durum, büyük bir tehdit olarak 🔗görülüyor.
Bu nedenle bilim insanları, evcil kedilerin dışarı çıktığında avlanmasını önlemek için bir araştırma yürüttü. Current Biology isimli hakemli dergide yayımlanan bulgular, kedilerin yaşamındaki bazı temel değişikliklerin avlanma arzuları üzerinde ciddi bir etkiye sahip olabileceğini ortaya koydu.
AraÅŸtırmanın yazarlarından, Exeter Ãœniversitesi Çevre ve Sürdürülebilirlik Enstitüsü profesörü Robbie McDonald, “Kedileri içeride tutmak, avlanmalarını önlemenin tek kesin yolu ama bazı kiÅŸiler, kedilerinin dış mekana eriÅŸimini kısıtlamanın refahları üzerindeki etkilerinden endiÅŸeleniyor” 🔗dedi ve ekledi:
Bu kişiler, kedileriyle oynayarak ve besinlerini değiştirerek, özgürlüklerini kısıtlamadan da yaban hayatı üzerindeki etkilerini azaltabilirler.
Kedinizin besinini etle zenginleÅŸtirin
Araştırmacılara göre kedilerin besinlerini etle zenginleştirmek hem kuşları hem de küçük memelileri öldürme oranlarını azaltıyor. Araştırmacılar etin neden bu denli büyük bir fark yarattığından emin değil. Ama bunun, kedilerin beslenme ihtiyaçlarıyla ilgili olduğundan şüpheleniliyor.
McDonald, “Kediler bazı belirli besinlere ve amino asitlere çok ihtiyaç duyar. Ve bunlar da en iyi ÅŸekilde etle saÄŸlanır” diye konuÅŸtu.
Oyun oynamak için zaman ayırın
Bilim insanları hazırladıkları deney düzeneğinde kedilerin ipe bağlanmış tüylü bir oyuncağı 10 dakikaya kadar kovalamasına ve yakalamasına izin verdi. Bunun sonucunda kedilerin gündelik programlarına 5 ila 10 dakikalık bir oyun süresi eklemenin de avlanma ihtiyacını azalttığı saptandı.
Öte yandan, bu ek oyun süresinin, kedilerin öldürdüğü memeli sayısını önemli ölçüde azalttığı görülse de kuş avlama ihtiyaçlarını etkilemediği ortaya kondu.
Araştırmacılara göre bu durum, kedilerin memelileri genelde gece avlamasından ve oyun süresinin de bu periyoda denk gelmesinden kaynaklanıyor. Zira kediler, kuşları sabah saatlerinde avlamayı tercih ediyor.
Araştırmanın yazarları, elde ettikleri verileri şöyle 🔗özetliyor:
Yüksek et proteini içeren, tahılsız gıdaların temin edilebildiÄŸi hanelerde ve kedilerin günde 5-10 dakika boyunca bir nesneyle oynatıldığı evlerde, yakalanan ve kapının önüne bırakılan hayvan sayısında sırasıyla yüzde 36’lık ve yüzde 25’lik bir azalma kaydedildi.
Uzmanlara göre bu epey önemli bir düşüş. Bu nedenle evinin etrafında çok fazla ölü fare ve kuş bulan kişilerin, kedilerinin besinlerini etle zenginleştirmesi ve onlarla oynamak için zaman ayırması tavsiye ediliyor.
Kedinin eve fare getirmesini engelleyen yapay zekalı kedi kapısıda 🔗bulunuyorKaynaklar1.https://pet-happy.com/why-is-your-cat-bringing-mice-home/
2. https://www.indyturk.com/node/316201/bi%CC%87li%CC%87m/bilim-insanlar%C4%B1ndan-kap%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1n-%C3%B6n%C3%BCnde-%C3%B6l%C3%BC-fare-ve-ku%C5%9F-bulanlara-%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm
3.https://www.ecowatch.com/cats-wildlife-diet-play-2650517532.html?rebelltitem=2#rebelltitem2
4.https://bgr.com/science/prevent-cat-hunting-meat-diet/
5.https://www.theverge.com/2017/11/29/16715688/amazon-ai-camera-developer-enterprise-tools
6.https://www.stern.de/panorama/weltgeschehen/warum-katzen-lebendige-maeuse-mitbringen---nicht-als--geschenke--30764862.html
7.Video YT-Ultimate Pet Nutrition-https://www.youtube.com/watch?v=linIBYBe3e0