Geyikler Neden Araba Farlarının Işıklarını Görmesine Rağmen Durur ve Kaçmazlar?
İster ormanlık alanlarda ve çevresinde sık sık araba kullanıyor olun, ister mavi ayda sadece bir kez dışarı çıkmayı göze alan bir şehir sakini olun, arabanızla bir geyiğe çarpma ihtimali korkutucu bir düşüncedir.
Bazı kişiler bu soruya geyiklerin tehlikeyi fark ederek avcılarına av olmamak için hareketsizlik planını devreye soktuklarını düşünür.Ancak doğru cevap bu değil.
Yabani hayvanların genellikle en ufak bir seste bile insanlardan kaçma eğiliminde oldukları düşünülürse, geyiğin bu kararlı tavrı son derece tuhaftır.
Sigorta Bilgi Enstitüsü verilerine göre yılda 1,6 milyon geyik-araç kazaları 🔗meydana geliyor. Geyik kazaları her yıl yüzlerce ölüme, on binlerce yaralanmaya ve milyarlarca dolarlık araç hasarlarına neden oluyor. İstatistikler bize bir geyiğe çarpma olasılığının aslında oldukça düşük olduğunu söylüyor. Ancak geceleri ve sonbaharda 🔗çiftleşme mevsimi boyunca, günler kısaldıkça ve geyikler daha erken yola çıktıkça, kazalar artar ve bu da gününüzü mahvetmekten daha kötüsünü yapabilir ve gününüzü kabusa çevirebilir.
Bu kazaların çoğu yaralanmalara yol açar ve çoğu pahalı araç onarım masraflarına yol açar. Geyikler çok hareket eder ve habitatları bozulduğunda veya yaşam bölgelerine yollar yapıldığında, tehlikeyi görmezden gelmenin yanında yiyecek, güvenlik ve eş için ihtiyaç duyduklarında seyahat etme içgüdülerini takip etme eğilimindedirler.
İşleri daha da kötüleştiren Otoyol Veri Kaybı Enstitüsü, geyik kazalarının yıllar içinde sabit kalmasına rağmen, özellikle hasar gördüklerinde tamamen değiştirilmesi gereken hassas araba bileşenlerinin artan maliyeti nedeniyle sürücülerin maliyetlerinin önemli ölçüde arttığını bildiriyor.
Geyikler neden yollara gelir? Geyiklere neden araba çarpar?
Trafiğin yoğun olduğu yol ve otoyolların yakınında yaşayan birçok geyik, hareket halindeki araçların seslerine alışır. Geyikler genellikle otoyolların yakınındaki tarlalarda ve meralarda veya köy yollarının yakınındaki ormanlık alanlarda otlar. Geyik de eş veya yiyecek bulmak için bu yollardan geçer. Ya tehlikeli olduklarını öğrenirler ve yollardan kaçınmayı seçerler ya da onlardan korkmayı bırakırlar ve sonunda kazalara neden olabilecekleri yollara çıkarlar.
Araba seslerine alışık olmayan geyikler gürültüden ürkebilir. Geyik korktuğunda düşünmeden koşar ve bilmeden sesten uzaklaşmak yerine sesin geldiği yöne doğru koşabilir. Bir yola çıktıklarında daha da korkarlar ve sıklıkla paniklerler, bu da donmalarına ve hatta bir araca doğru koşmalarına neden olabilir.
Geyikler Nerede Yaşar ve Neden Hareket Ederler?
Geyikler yiyecek bulmak için dolaşırlar, ancak aynı zamanda yatmayı veya uyumayı sevdikleri daha güvenli alanlara da sahiptirler. Yaprakların ve kalın bitkilerin arkasına saklanabilecekleri yaz ve erken sonbaharda kendilerini güvende hissettikleri ormanın derinliklerinde kalmayı tercih ederler. Yapraklar ölmeye ve ağaçlardan düşmeye başladığında, kendilerini tehlikeye daha açık hissederler ve hareket etme olasılıkları daha yüksektir. Ayrıca taze yiyecek ararlar. Kızgınlık mevsiminde hem erkekler hem de dişiler hareket halindedir. Garip davranabilirler ve birçok erkek geyik, bir eş bulmaya o kadar odaklanmıştır ki, etraflarındaki hiçbir şeye çok az dikkat ederler.
Bunun gibi mevsimsel değişiklikler, geyikleri yoğun yollara yaklaştırabilir. Geyiklerin bir otoyolun veya yolun kenarında, özellikle de erken saatlerde veya geceleri beslenmesini görmek nadir değildir. Ayrıca, yılın zamanına bağlı olarak sürüler halinde dolaşan geyikleri de görebilirsiniz. Daha fazla geyik hareketi ve birlikte seyahat eden büyük geyik grupları, daha fazla vahşi yaşam çarpışma kazasına yol açabilir.
Geyikler Neden Arabaların Önüne Atlar? Ayrıca, geyikler neden arabaların önünde koşmayı sever?
Geyikler bilerek arabaların önüne atlamaz. Çoğu, trafiğin seslerinden korkar ve hangi yöne koşacakları konusunda kafası karışır. Arabaların önüne fırlayabilir, yolda hareketsiz kalabilir ve hatta onlardan kaçmak istediklerinde hareket eden araçlara doğru koşabilirler. Karayollarını geçmeye çalışırken geyikler de arabaların önüne atlar. Yiyecek bulmak, yattıkları yere geri dönmek veya bir eş bulmak için karşıya geçmeye çalışıyor olabilirler.
Geyikler geceleri daha aktif olduklarından dışarıda mutlak karanlıkta, yani geceleri, bir geyiğin göz bebeklerinin mümkün olduğunca fazla ışık yakalamak için tamamen genişlediği anlamına gelir.Farlar, özellikle geceleri geyiklerin kafasını karıştırır. Işıklara baktıklarında, geçici olarak kör olurlar, bu da hareket etmeden durmalarına veya rastgele bir yönde körü körüne koşmalarına neden olabilir. Mevcut geyik habitatlarına yeni yollar yapıldığında, geyik herhangi bir tehlike olduğunu anlamadan olağan rotalarında ve mesafelerinde seyahat etmeye devam edebilir. Geyiklerin arabaların önüne atlamalarının en büyük nedeni korkmalarıdır.
Geyikler, farı üzerine gelen araba ile ilişkilendirmez ve bu nedenle içinde bulundukları yakın tehlikeyi fark etmez. Bu nedenle kaçmak yerine ışık konisinde kalırlar. Bu tür doğrulama davranışı, uygun şekilde tepki verebilmek için diğer durumlarda bir tehlikenin değerlendirilmesine yardımcı olur. Ayrıca geyik kör olur ve etrafındaki alan algısından neredeyse tamamen kaybolur. Işık konisi bir “tünel görüşü” 🔗oluşturur ve geyik bir kaçış yolu seçemez.
Aslında, geyiklerin müthiş bir çevresel görüşü vardır; Missouri Koruma Departmanı'ndan bir araştırma bilimcisi olan Emily Flinn, görme alanlarının 310 derecelik bir alanı kapsadığını söylüyor.Buna karşılık insanların 120 derecelik bir 🔗görsel alanı var.
Flinn bunda, geyik ve diğer birçok hayvanda başın her iki yanında bir göze sahip olmalarının avantajlı olduğunu söylüyor.Buna ek olarak, geyik gözleri diğer yönlerden insan gözünden farklıdır. Geyiklerin retinalarında daha fazla fotoreseptör bulunur. Bu, olağanüstü bir gece görüşüne sahip oldukları anlamına gelir. Ancak aynı zamanda, doğrudan karşıdan gelen farlara baktıklarında yolda donmaya sebebiyet verecek kadar duyarlı hale getirir.Zira kelimenin tam anlamıyla ışık tarafından kör ediliyorlar.
Flinn, geyik görüşünün çoğunlukla yatay bir düzlemde olması nedeniyle eksik olduğunu söylüyor. Başka bir deyişle, nadiren yukarı bakarlar, bu yüzden akıllı geyik avcılar ağaç dallarına tünerler.
Georgia Üniversitesi,geyiklerin neden bu kadar çok trafiğe girdiğini araştırmış.35 geyiğe izleme tasmaları takılmış.Sonuca göre çoğu geyik-araç çarpışmasının eyaletler arası otoyollarda 22:00 ile 03:00 saatleri arasında gerçekleştiğini keşfetmişler.2014 yılında yayınlanan bir makalede araştırmacılar, sürücülerin geceleri geyikler kadar iyi görmediğini ve muhtemelen daha hızlı sürüyor ve gece geç saatlerde daha az dikkat ediyor olacakları teorisini ortaya koydu.Doğada süratli arabadan daha hızlı koşabilen bir avcıda yok.Dolaysıyla geyiklerin bu kadar hızlı karar vermesini gerektirecek bir evrimsel süreçte yok.
Ek olarak, daha fazla geyik ve daha az açık, kırsal geyik habitatına yönelik ulusal bir eğilim var.Flinn, bazı durumlarda geyiklerin "korktukları" için trafiğe çıktığını söylüyor. İnanılmaz bir işitme duyusuna sahiptirler ve bir yırtıcıyı duyduklarını düşündüklerinde yola sapabilirler.Ancak bu çarpışmaların ana nedeni, geyiklerin güvenli seks yapmamasıdır. Güvenlikten çok üremeye odaklanırlar. Flinn, çoğu çarpışmanın erkeklerin kızışma döneminde olduğu Kasım ayında meydana geldiğini söylüyor.
Aynı şey normal yayalara da olur. Gözler karanlığa alıştığında, etrafı rahatlıkla görürler. O anda bir araba farı belirirse,kendimizi tersine o anda karanlıkta gibi hissederiz ve afallarız. O zaman yolumuzu bulmak için ışıklı ortama alışmak biraz zaman alacaktır.Aynı şekilde gece sürüşlerinde karşıdan gelen bir arabanın uzun farlarıda bizi nerdeyse kör eder ve bu durumda genelde isyan ederiz ve bu duruma sinirleniriz.
Yani bir geyiğin gecenin bir yarısı arabanın yolunu kapatmasının arkasında ne cesaret ne de 🔗aptallık vardır; bu sadece anatomi!
Kaynaklar
1.https://www.abendblatt.de/ratgeber/wissen/article126501668/Warum-bleiben-Rehe-im-Scheinwerferlicht-stehen-und-laufen-nicht-weg.html
2.https://www.geico.com/living/driving/auto/car-safety-insurance/deer-safety-tips-for-avoiding-a-collision/
3.https://worlddeer.org/deer-mating-habits/
4.https://www.scienceabc.com/nature/animals/why-do-deer-get-transfixed-by-car-headlights-and-freeze-in-place.html
5.Video YT-https://www.youtube.com/watch?v=O7dKqECPI0w
6.https://eu.news-leader.com/story/news/local/ozarks/2015/01/30/hey-answer-man-many-deer-run-traffic/22586653/
