Tavşanlar Regl Olur mu?
Dişi tavşanlarınızın etrafında kan izleri görürseniz, doğal olarak, onların regl olup olmadıklarını merak ediyor olabilirsiniz. Bu mümkün mü ve tavşanlar biz insanlara benzer bir adet döngüsünden mi geçiyor?🔗Yahudilikte ve Alevilikte Tavşan eti yememenin nedenlerinden biri olarak "Tavşan`ların regl olması"🔗gösterilir.Bu konuda halk arasında yanlış bir bilgi kirliliği mevcut.1905'ten beri evcil tavşanların fiziksel olarak uyarılmış ovulatörler oldukları, ancak spontan olarak da yumurtlayabildikleri 🔗bilinmektedir.
İndüklenmiş yumurtlama , bir dişi hayvanın, döngüsel olarak veya
kendiliğinden yumurtlamadan ziyade, çiftleşme sırasında veya hemen
öncesinde harici olarak türetilen bir uyaran nedeniyle yumurtlamasıdır.
İndüklenmiş yumurtlamaya neden olan uyaranlar, cinsel birleşmenin fiziksel hareketini veya bunu simüle eden mekanik stimülasyonu, spermi ve 🔗feromonları içerir .
Yumurtlama, yumurtalık yüzeyinde meydana gelir ve bir oositin (dişi germ hücresi) folikülden salındığı süreç olarak tanımlanır . Yumurtlama, bir lüteinize edici hormon (LH) dalgalanması tarafından başlatılan, zararlı olmayan bir 🔗'inflamatuar yanıttır' . Yumurtlama mekanizması türler arasında farklılık gösterir. İnsanlarda
yumurtlama süreci adet döngüsünün 14. günü civarında gerçekleşir, buna
'döngüsel spontan yumurtlama' da denilebilir. Bununla birlikte, aylık
menstrüasyon süreci tipik olarak insanlarla ve primatlarla
🔗bağlantılıdır, diğer tüm hayvan türleri çeşitli başka mekanizmalarla yumurtlar.
Spontan yumurtlama
Spontan yumurtlama , olgunlaşan yumurtalık foliküllerinin, pulsatil GnRH
(tüm omurgalı üreme fonksiyonunu kontrol eden nöropeptid) üretmek için
yumurtalık steroidleri salgıladığı yumurtlama sürecidir. Yumurtlama
öncesi LH dalgalanması. Kendiliğinden yumurtlayan türler adet döngülerinden
geçerler ve döngünün hangi bölümünde olduklarına bağlı olarak belirli
zamanlarda doğurgandırlar. Dişilerin kendiliğinden yumurtlayan 🔗türler
arasında sıçanlar, fareler, kobaylar, at, domuzlar, koyunlar, maymunlar
ve insanlar 🔗bulunur.
Uyarılmış ovulasyon , ovulasyon öncesi LH artışının ve
dolayısıyla ovulasyonun cinsel birleşmenin bazı bileşenleri tarafından
indüklendiği süreçtir, örneğin genital stimülasyonun alınması.
Genellikle, uyarılan ovulatör türlerinde üreme döngüleri boyunca spontan
steroid kaynaklı LH dalgalanmaları gözlenmez, bu da steroid
hormonlarından pozitif geri besleme etkisinin olmaması nedeniyle GnRH
salınımının olmadığını veya azaldığını gösterir. Bununla birlikte,
çelişkili olarak, bazı kendiliğinden yumurtlayan türler, zaman zaman
çiftleşmenin neden olduğu yumurtlama öncesi LH artışlarına maruz
kalabilir. Dişilerin yumurtlamayı uyardığı türler arasında kediler,
tavşanlar, gelincikler ve develer bulunur. 1985 yılında Chen ve ark. , üreme mevsimi boyunca yumurtlamayı indükleyen faktör(ler)i araştırmak için Baktriya develerini kullandı . Semen örneklerinin tohumlanmasını takiben rektal palpasyonla deve yumurtalıklarını yumurtlama için izlediler. Chen et al. ,
bu belirli deve türünde yumurtlamanın spermatozoa tarafından değil,
seminal plazma tarafından indüklendiği 🔗sonucuna varmıştır.
Evrimsel boyutu
Bu
iki tip yumurtlamanın evrimi tam olarak anlaşılmasa da bazı türlerde
avantajlı olabilecek yumurtlama tipi sosyal gruplara bakılarak
anlaşılabilir. Büyük, karmaşık sosyal gruplara sahip hayvanlar, yalnızca
en iyi erkekler dişilerle çiftleşebildiği için kendiliğinden
yumurtlamadan yararlanır. Üreme için uygun birkaç erkek varsa, dişilerin
doğurgan olduğu zamanları yaymak mantıklıdır, bu nedenle gebe kalma
🔗oranını arttırır. Bu, tüm türlerde yumurtlamanın evrimini açıklamaz, ancak örneğin bazı
türler östrus senkronizasyonu gösteriyor gibi görünmektedir.
İndüklenmiş yumurtlama dönemi
Tavşanların uyarılmış bir yumurtlaması sistemi vardır , yani belirli dış uyaranlara tepki verirler. Bu, yakınlardaki uygun eşleri veya onları konsantre eden bir erkek tavşanın fiziksel hareketini içerir.
Bu tepki aynı zamanda 'heat' olarak da bilinir ve yıl boyunca çalışır ve korunabilir. Tavşanlar bu nedenle hemen hemen tüm yıl boyunca 'mevsiminde'dir ve bir tavşanın doğumdan sonraki 24 saat içinde tekrar gebe kalabileceği bilinmektedir.
Uyarılmış yumurtlama herhangi bir kanama ile ilişkili değildir, bu nedenle bu aşamada dişi bir tavşandan herhangi bir kanama beklememelisiniz.
Tavşanlar, doğal olarak, diğer memelilerin (insanlar gibi) biyolojik adet döngüsüyle çelişen bir kızgınlık döngüsü olarak bilinen modeli takip eder.
Dişi tavşanların erken yaşlarında cinsel olgunluğa eriştikleri bilinmektedir.Normal olarak, ilk kızgınlık dönemi genellikle 4-6 ay aralığında başlar.
Tavşanların bu dönemi, içinde yaşadıkları çevreye ve koşullara çok duyarlıdırlar. Bu nedenle, cinsel aktivitenin şansına veya olasılığına bağlı olarak ısı süreleri artar veya azalır.
Tavşanlar, kızgınlık döngüleri sırasında idrarlarinda kan bulunmamalidir .Eger böyle bir durum varsa, muhtemelen bir tür yaralanma vardır veya veterineri ziyaret etmeyi gerektirecek daha ciddi bir durum olabilir.
Bir tavşan hamile kalacaksa, hamilelik sadece yaklaşık 30 gün sürecektir. Bu sürenin sonunda tavşan 1-5 arası (bebek tavşan) doğurur.
Tavşanlar, yavrularını beslemenin bir yolu olarak doğumdan sonra süt verirler.
Bu sırada aynı tavşanın bir kez daha hamile kalması da mümkündür. 'Tavşan gibi üremek' sözüde buradan gelir.
Tavşanlar çok hızlı ve çok sık ürerler. Genellikle hamile kalmaları çok kolaydır. Tavşan popülasyonlarının neden oldukça hızlı bir şekilde kontrolden çıkmaya başladığını böylelikle anlayabiliriz.
Artık dişi bir tavşanın regl olmayacağını bildiğimize göre, bu bölgedeki diğer kırmızı belirtilerin nedeni ne olabilir?
Tavşan sahiplerinin en çok fark ettiği şeylerden biri kırmızı idrardır. Bu, bir tavşanın adet gördüğü veya bir şeylerin yanlış olduğu gibi yanlış bir izlenim verebilir.
Tavşan idrarı normalde soluk sarıdan koyu sarıya, havuç turuncusu, kahverengi veya parlak kırmızıdır. Rengin değişmesine neden olacak faktörler çoğunlukla hidrasyon ve diyet etrafında döner.
Diyet özellikle en yaygın nedendir. Kırmızı idrara genellikle bir bitki gıdasındaki bir pigment, özellikle de tüketecekleri sebzelerin renkleri neden olur.
Tıpkı bir insanın pancar yemesi gibi, tavşan pigmenti sistemlerinden geçirirken tavşan idrarının rengi bozulabilir.
Bununla birlikte, tavşanlarınızın idrarının beyaza döndüğünü fark ederseniz, diyetleri boyunca çok fazla kalsiyum tükettiklerini gösterebilir. Aşırı koyu renkli idrar ayrıca ısı stresi/dehidrasyonu gösterebilir.
Her iki durumda da, veterineri hemen ziyaret etmek, sıvı tedavisi ve diğer tedavilerin kullanılacağı bir zorunluluktur.
Tavşanımın İdrarı Neden Kırmızı?
Kırmızı idrar genellikle tıbbi bir sorun anlamına gelmez.
Harkness ve Wagner "The Biology and Medicine of Rabbits and Rodents"🔗makalesinde
“Tavşanlarda ve kemirgenlerde kanlı idrar nadirdir. Çoğu 'kanlı' idrar vakası, porfirin pigmentli bazik idrar veya uterus adenokarsinomu, polipler veya düşükle ilişkili kanlı vajinal akıntıya dönüşür”diyorlar.Gördüğümüz gibi, çoğunlukla kırmızı idrar, kanla alakalı değildir.
Pigment tavşan sisteminden çıkarıldıktan sonra kırmızı idrar genellikle soluk sarı renge döner. Bu, rahatsız edici pigment/bitki materyalinin miktarına ve düzenliliğine bağlı olarak birkaç günden birkaç haftaya kadar değişebilir.
Kırmızı idrarın en yaygın nedenlerinden bazıları:🕀 Antibiyotik tedavileri
🕀 Mevsim değişikliği,
🕀 Köknar Yaprağı Tüketmek,
🕀 Beta karoten içeriği yüksek havuç, ıspanak veya diğer sebzeleri tüketmek.
Kırmızı renkli idrar çoğu tavşan sahibi için önemli bir endişe olmasa da, diğerleri için daha ciddi bir durum olabilir.
Tavşanda gerçek kanama neden olabilir?Tavşanlarda gerçek kanama muhtemelen aşağıdaki nedenlerden biri olabilir:
🕀 Genel kesikler/travma
🕀 Mesane/Böbrek/ İdrar Yolu Enfeksiyonu
🕀 Mesane/Böbrek Taşları
🕀 Rahim kanseri
Kaynaklar
1.https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.1905.0019
2.http://isamveri.org/pdfdrg/D03989/2020_79/2020_79_YESILDALUY.pdf
3.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3288100/
4.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8693059/
5.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10882541/
6.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23141951/
7.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3900379/
8.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/5000279/
9.https://stringfixer.com/tr/Induced_ovulator
10.https://www.researchgate.net/publication/284714951_The_Biology_and_Medicine_of_Rabbits_and_Rodents_4th_edn