Sivrisinekler tam başkalaşımlı böcekler olup 4 evreden geçerler: Suda geçen yumurta, larva, pupa evreleri ile karada geçen ve ergin evre.
Sivrisinekler doğru bilinenin aksine kışın da hangi evrede olursa olsun yaşayabilir. Yumurtadan çıkan sivrisinek yavrularının (larva ve pupa), büyüme evrelerini tamamlayabilmeleri için küçük bir su birikintisine ihtiyaç duyar. Bu, çamurlu bir yağmur suyu, bataklık, çeltik, havuz suyu ya da teneke kapta birikmiş bir su olabilir. Ancak durgun sular sivrisineklerin tercih sebebidir. Çünkü bu sular, içerdikleri fotosentez yapabilen bitki öbekleri sayesinde, oksijence zengindirler. Sivrisinek yumurtaları su bulunan her ortamda gelişebilirler, ancak bazı şartların sağlanması gerekir: Yumurtadan çıkacak olan larva, yetişkin bir sinek oluncaya kadar farklı evreler geçirecektir. Her evrede de yavru sineğin farklı ihtiyaçları olacaktır. Kuraklık ve aşırı sıcak da yumurtaların gelişimini engelleyebilir.
Bir sivrisineğin kan emmek için konukçusunu nasıl bulduğu tam olarak bilinememektedir. Kanda bulunan aminoasitlerin, eminlerin ve amonyağın karışımı cezbedicidir. En iyi cezbetme etkisinin nem ve sıcaklık olduğu bilinmektedir.
Dünya'nın en ölümcül hastalıklarının taşıyıcısı olan ve doğada toplam 3500 farklı türü bulunur.
Pembe Panter adlı cizgi filmi izlerken güldüğümüz ve "bu ne kadar akıllı bir sivrisinek,bu kadar zeki sivrisinekmi olur ya"derdik.Öyle bir duruma geldikki artık fenomen halini bile aldı diyebiliriz.Stephen Hawking'in yada Albert Einstein'ın mezarınamı uğramışlar demeden kendimizi alamıyoruz.
-ışık konusunda da hayli geliştiler. Karanlıkta taarruz eden sivri sineği ışığı açtığınızda bulamıyorsunuz.
- Eskiden mesela koyu renk bir perde üzerinde kamufle olmuş sivri sineği, perdeyi sallamak suretiyle uçurabiliyorduk. şimdi işler değişti, akıllanan bu mahluklar artık yalandan sallamaya kanmıyorlar.
- Vızıltılarını azalttıklarını da eklemek gerek, kulak yakınında dolaşmıyorsa kesinlikle hissedilmiyor. Ayrıca hatırlarsanız, eskiden tenimize konduklarında anlardık, artık onu da anlamıyoruz, ayaklarındaki kılcallar sıklaşmış olabilir.
- Sinek ilaçları da fayda etmemeye başlıyor gibi.Detan ,Raid ne kullansan fayda etmiyor artık diyenlerimiz bayağı mevcut.
- Evrimsel olarak bunları öldüre öldüre sadece en zekilerinin hayatta kalıp yumurta bırakabilmesini sağladık.
-Gözümüzün önünde gerçeleşen bir mikro evrimdir.
2010 yılında konuyla ilgili Nature dergisinde yayınladığı bir makalesinde Dr. Janet Fang şöyle söylüyor:
"Doğada her bir canlının hayati bir rolü olduğuna dair romantik yaşam görüşü, sivrisineklerin durumunda tamamen geçersiz gözükmektedir. Ancak sivrisineksiz bir Dünya hayalimizi yıkan şey onları yok etmek konusunda isteksiz veya çekingen olmamız değil; sivrisinek-öldürücü metotlar konusunda ciddi eksiklerimiz olmasıdır."
Sinekleri hafife almayın. Onların milyon yıllık muazzam bir gen haritası var.
Doğal bir evrimsel süreç bu aslında. Sivrisinekler bunu oturup düşünüp taşınarak gercekleştirmiyorlar. Tesadüfen içlerinden birinde oluşan genetik bir farklılığın sonucu eğer mevcut öldürülme yöntemlerinden kacışı daha mümkün kılıyorsa, mesela sinek ilacı zehrini vücutta parçalayan enzimi çok daha fazla üretiyorsa, o sivrisinek hayatta daha uzun kalıyor ve genlerini aktaran da o oluyor. Böylece yeni nesil sivrisinekler genetik olarak ilgili öldürme yöntemine direnç kazanmış oluyor.
Zekileşmeden ziyade davranışsal direnç deniyor buna. Yatarken cibinlik de kullansak adapte oluyorlar bir şekilde.
Bir de işin davranışsal direnç boyutu var. Belli bir sivrisinek korunma yönteminden ötürü kan ememeyen, ama yöntemin 7/24 etkili olmamasından dolayı da hayatta kalabilen sivrisinekler, can havli ağır bastığından olsa gerek, davranışlarını değiştirebiliyorlar. Örneğin, cibinliklerin cok sık kullanıldığı bir coğrafyada, geceleri zorunlu olarak es gecip, gündüz erken ve aksamüstü saatlerinde ava cıkabiliyorlar. Bu şekilde hayatta kalmak norm haline geldikce, bu davranışlar da norm olmaya başlıyor.
Gerek sivrisinek ilacları gerekse de cibinliklere karsı sivrisineklerin nesiller boyu geliştirdiği evrimsel ve davranışsal savunma mekanizmaları üzerine yapılan araştırmaların bir kısmı bkz. [Kaynaklar]
Santa Katarina Federal Üniversitesi'nden tıbbi entomolog Carlos Brisola,
"Fakat emin olduğumuz bir şey var: sivrisineksiz bir Dünya, insan türü için çok daha güvenli olacaktır. Anopheles cinsi sivrisineklerin yok edilmesi, insanlık için çok büyük öneme sahip olacaktır."
Kaynaklar,
1.http://www.mosquitoreviews.com/mosquitoes-purpose.html
2.https://blogs.scientificamerican.com/a-blog-around-the-clock/stumped-by-bed-nets-mosquitoes-turn-midnight-snack-into-breakfast/
3.Youtube video National geographic
4.https://www.nature.com/news/2010/100721/full/466432a.html?s=news_rss
5.https://en.wikipedia.org/wiki/Mosquito
