Nesli Tükenen Deniz İnekleri
Deniz ineği (Latince: Sirenia) sadece suda yaşayabilen ve günümüzde 4 türü kalmış olan, otobur bir memelidir. Bugün yaşayan hayvanların arasında en yakın akrabaları Afrika filleridir.Yaşadıkları erken eyosen dönemi 50 milyon yıl öncesindendir.
Balinalar ve yüzgeçayaklılardan sonra deniz inekleri üçüncü büyük deniz memelisi grubudur. Vücut yapıları yüzgeçayaklılarda olduğu gibi karada hareket etmeye uygun değildir. Bu nedenle yalnızca suda yaşarlar. Balinalar gibi fazla açıklarda yüzmezler, genellikle kara yakınlarında veya nehir gibi tatlı sularda kalırlar.
Deniz inekleri iri yapılı, silindirik bir vücuda sahiptir. Bugün yaşayan türlerin vücut ölçüleri 2,50 metre uzunluğa ve 250 – 1500 kg ağırlığa ulaşır. 18. yüzyılda henüz keşfedilmesinden 27 yıl sonra insanlar tarafından soyu tüketilen “Steller denizineği” 7,5 m uzunluğa ulaşıyordu.
Deniz ineği 2 familyaya ayrılır; Dugonggiller ve Manatigiller. Deniz ineğinin ön ayakları yüzgeç şeklindedir. Arka ayakları ise birleşik ve yassı bir yüzgeç gibidir. Ön ayakları birer yüzgeç şeklini almış, arka ayakları ise birleşip daha büyük, yassı bir yüzgeç olmuştur. Bu arka yüzgecin şekli Manatigiller ile Dugonggilleri birbirlerinden farklı kılan en mühim özellikleri taşımaktadır. Dugongların kuyruğu hilal şeklinde iken Manatilerin kuyruğu yuvarlak veya kürek şeklindedir.
Deniz ineği nerede yaşar?
Bugün yaşayan deniz ineği türlerinin yaşam alanları birbirinden kopuktur. Hiçbir yerde iki farklı tür bir arada bulunmaz. Gugonggiller familyasının tek temsilcisi Dugong sadece Hint Okyanusu’nda, Doğu Afrika’da, Kızıldeniz’de, Güneydoğu Asya kıyıları ve Avustralya’nın kuzey kıyılarında yaşar. Manatigiller türlerinden Karibik manatisi, Meksika körfezi, özellikle Florida kıyıları ve ABD’nin diğer güneydoğu ve kuzeydoğu kıyılarında; Amazon manatisi Güney Amerika’nın Amazonas bölgesinde ve Afrika manatisi ise Nijer ırmak sisteminde ve Batı Afrika’nın Senegal ile Angola’nın kuzeyi arasında kalan bazı ırmaklarda yaşarlar. Ama günümüzde nesilleri tükenme tehlikesi altındadır.
Bugün yaşayan deniz ineği türlerine genellikle tropik iklimde rastlanır. Ancak soyu tükenen Steller deniz ineği kuzey kutbuna yakın Bering Denizi’nde yaşamaktaydı. Deniz ineklerinin yaşam şekilleri ve davranışları hakkında yeterince bilgi yoktur. Normalde yalnız veya küçük bir aile içinde yaşarlar. Nadir olarak yüzlerce deniz ineğinin toplandığı da görülür. Yaklaşık iki yıl süren anne-bebek ilişkisi dışında hiçbir sosyal bağ yoktur. Aralarında anlaşmaları ses yoluyla gerçekleşir.
Deniz inekleri daima yavaş yüzerek ve kendilerini akıntıya bırakarak hareket ederler. 1-5 dakika arasında hava almak için su yüzüne çıkarlar ve 20 dakikaya kadar kesintisiz dalabilirler.
Deniz ineklerinin meme uçları koltuk altlarında bulunurDeniz inekleri otoburdur; deniz otu, yosun, diğer su bitkileri ve bazı suyun üstüne sarkan ağaç yaprakları ile beslenirler. Manatilerin bir günde 90 kg bitkisel gıdaya ihtiyacı vardır ve bu yüzden günün 6-8 saatini yiyerek geçirir. Manatiler neredeyse sırf su yüzünde bulunan bitkiler ile beslenirken Dugonglar sadece suyun dibinde bulunan bitkiler ile beslenir.
Deniz ineklerinin belli bir çiftleşme zamanı veya çiftleşme davranışı yoktur. Dişi bir yıl içinde çok kez birden fazla erkek hayvan ile çiftleşir. 12-14 ay süren bir gebelikten sonra yavru, suyun içinde doğar ve hemen su yüzüne çıkar. Deniz ineği yavrusu doğduğu anda 10-30 kg ağırlığında olur. İlk 18 ay anne sütü ile beslenir ve sonra da yine birkaç ay annesinin yakınında kalır.Manatiler yaklaşık 40 yıl, Dugonglar ise 60 yıl kadar yaşar.
Bilim insanları yanlışlıkla 20 milyon yıllık deniz ineği kalıntısı buldu
Florida Tabiat Tarihi Müzesi'ndeki Paleobotanik (bitki bilimi)
yöneticisi Steven Manchester, fosil bitkileri araştırması yaparken, 20
milyon yıllık deniz ineği kalıntısı buldu.
Panama Kanalı bölgesinde, deniz bitkileri fosilleri üzerinde araştırma
yapan bir grup araştırmacı, Güney Amerika'nın en eski deniz memelisi
kalıntısını buldu.Paleobotanik araştırmacısı Steven Manchester, fosil yaprakları ve taşlaşmış odunları incelemek için, çalıştığı grup arkadaşlarından ayrılarak farklı bir bölgeye yöneldi.
Kanalın kenarında ortaya çıkan kemik kalıntılarını gören Manchester, ekip arkadaşlarıyla bölgede acil fosil arama çalışmaları başlattı.
20 milyon yıllık olduğu düşünülen kalıntı, Panama Kanalı'nın Pasifik bölgesinde bulunan ilk deniz memelisi fosili oldu.
Araştırmacılar, Omurgalı Paleontolojisi Dergisi'nde yayınlanan bir makalede, bulunan deniz ineğinin yaklaşık 15 metre uzunluğunda olduğunu, ancak küçük dişlerinin henüz yetişkinlik çağına ulaşmadığını gösterdiğini belirtti.[kaynak]
Evrimi çürütürmü?
Bu 20 milyon yıllık deniz ineği fosilinin evrimcileri (Darwincileri) üzeceğini ve çürüteceğini düşünenler bu görsele göz atabilir.Ayrıca üzerinde hayatta kalma baskısı oluşmayan canlıların büyük evrim geçirme gibi bir ihtiyacı veya zorunluluğu bulunmuyor.
Kaynaklar,
1.https://en.wikipedia.org/wiki/Sirenia
2.https://www.independent.co.uk/news/science/sea-cow-dugong-new-species-panama-canal-dig-excavation-fossils-a8788071.html
3.Video-NatGeo-https://www.youtube.com/watch?v=9aBNLa--uR4
