Kurtlar Dolunay'da Mı Ulurlar?
Almanya Lausitz`den Nabu-Wolfsbüro`dan Kurt uzmanı Lucas Ende NTV`ye bu konu hakkında açıklamalarda bulundu.Öncelikle bilinmesi gereken aile kurtlarda herşeyin üstünde geldiğidir.Evcilleştirilen köpeklerin atası kurtlar ulumayı onlara miras olarak bırakmışlardır.Buna dolunaya karşı ulumak(!) ta dahil.
Filmlerde hep görürüz aya doğru uluyan kurtları.Peki bu gerçekmiydi?Lausitz"Hayır"diyor.
"Kurtlar dolunaya ulumaz.Bu mitten ibarettir"diyor.Ve konuya açıklık getiren cevabı veriyor"Kurtlar kafalarını boyunlarına doğru eğerek burunlarını yukarı kaldırarak ulurlar.Bu hareketleri sonrası gökyüzüne doğru uludukları görüntüsü oluşur.Kurtlar aslında bunu seslerini daha yüksek mesafeye iletmek için yaparlar"diyor.Mantıken nerde olursalar olsunlar "yukarı" baktıklarında ayın yönü olarak kabul görür.Bu durumda yukarısı hep Ay yönü zannedilir.
Kesinlikle Ay`ın konumu veya dolunay evresi ilede alakası yoktur.
Kurtlar seslerinin uzaktan duyulmasını isterler.Sabah,akşam,gece her mevsimde ve günün her saatinde ulurlar.İnsanların kulağına uluma tonu aynı gelsede hayvanlar aralarında bunun ne manaya geldiğini iyi bilirler.
Örneğin kurtlar sürü halinde birlikte uluduklarında uzaktakilere mesaj verirler."Burası bizim bölgemiz.Buralara yaklaşmayın."İnsanlarda bazen dikkat çekmek için bazı gürültülü metodlar kullanırlar. Kilise zili,polis sireni,itfaiye veya ambülans gibi.
Kurt sürüleri belli bir bölgeyi kendi alanları ilan eder ve o alana başka sürülerin ve yalnız kurtların girmesine izin vermezler. Kurt korolarının alan belirlemede önemli bir rolü vardır. Bir sürünün hep bir ağızdan ulumasıyla diğer kurtlara gözdağı veren güçlü bir ses oluşur ve üstelik sürünün kaç kurttan oluştuğunu anlaşılması da pek mümkün değildir. Bölgesinin hakimiyetini ilan etmek için uluyan kurtlar, rakip sürüleri bölge için savaşmaktan vazgeçirmek gibi bir avantaj elde ederler.Yapılan araştırmalarda bir kurt ulumasının ormanlık alanda 9,6 km, tundrada ise 16 km uzağa erişebildiğini göstermektedir.
Peki neden gece ulurlar?
Köpekler kurtlar kadar gece aktif olmadıkları halde komşularımızı uyarırlar.Güneş batınca köpekler birbirlerini daha iyi duyarlar.Bunun nedeni ise geceleri atmosferik rahatsızlıklar minimal derecededir.Böylelikle seslerini birbirlerine daha iyi iletirler.Geceleri daha az arabalar trafikte olur,daha az makineler çalışır,çoğu insan yataklarında olurlar.
Bir başka nedeni ise dolunaylı gecelerde ışığın fazla olması.Örneğin insanlar ayın etrafı aydınlattığı zamanlarda daha fazla dışarda kalarak arkadaşlarıyla zaman geçirirler.Köpeklerde insanlar gibi davranırlar.Ve bu aydınlatmadan faydalanıp birbirleriyle iletişim halinde olurlar.İnsanlar hava karardığında nasıl erkenden eve gidiyorsa köpeklerde karanlıkta daha az aktif olurlar.
Köpekler ezan sesi duyunca neden ulur?
Köpeklerin ezan sesini duyar
duymaz hep bir ağızdan uluyup havlamaya başladığına şahit olmuşsunuzdur.Her ne kadar bu konuda "dini" argümanla cevap verenler olsada bunun bilimsel olarak cevabı var.
Sözcü`deki makaleye göre bilim insanları bu konuda araştırma gerçekleştirmiş.
Bilimin bu konuda bir açıklaması var. Evvela şunu belirtmek gerekir ki
köpekler sadece ezan sesine tepki vermiyor. Yakınlarından fazlaca sesli
geçen bir ambulansın veya itfaiye aracının sirenine de tepki veriyorlar.
Fakat biz en sık ezan sesine verdikleri tepkiye şahit olduğumuz için,
köpeklerin sadece ezan okunurken uluduklarını zannediyoruz.
En basit açıklama olarak çoğu insan, köpeklerin çok akıllı hayvanlar
oldukları için ezanın ardındaki çağrının farkına vararak buna cevap
verdiklerini söylüyorlar. Ambulans sirenleri için de köpeklerin bu
sesleri duyduklarında bir facia olduğunu anladıklarını ve havlayıp
uluyarak üzüntülerini belirttiklerini söyleyenler var.
Peki köpeklerin uluyup havlamasının ardındaki bilimsel sebepler neler?
Aslında bir değil, birkaç sebepten ötürü köpeklerin bu tepkiyi
gösterdikleri belirtiliyor.
Köpeklerin duyu hassasiyetleri insanınkinden daha uç sınırlara
erişebiliyor. Yani köpekler bizim duyamadığımız tiz sesleri de
duyabiliyorlar. Bu sebeple uzmanlar köpeklerin aşırı gürültülü seslerde
kulaklarından rahatsız olduklarını ve buna tepki olarak havlayıp
uluduklarını söylüyorlar. Bu aşırı gürültülü sesler de genellikle
hoparlörler aracılığıyla güçlendirilmiş birtakım sesler, ambulans ve
itfaiye gibi araçların sirenleri vb. seslerdir.
Klasik koşullanma2. sebep ise klasik koşullanma. Pavlov’un köpeğini hepimiz duymuşuzdur. Pavlov köpeğine önce zil sesi çalıyor ve sonra et veriyordu. Bir süre sonra köpeğin zil sesini duyduğunda daha et verilmeden salya akıttığı gözlemlendi. Pavlov’un köpeği zil sesinden sonra daima etin sahibi olacağını zannedip kendini koşullamıştı. Sokak köpekleri de aynı bu deneydeki gibi gürültülü sesleri duyar duymaz kulaklarının rahatsız olacağını zannediyor olabilirler.
Yani köpekler de klasik koşullanma ile kulakları rahatsız olmasa bile duydukları herhangi bir sese tepki olarak anında havlayıp uluyor olabilirler.
Kaynaklar
1.https://www.n-tv.de/wissen/frageantwort/Heulen-Woelfe-wirklich-den-Mond-an-article20129443.html
2.https://www.sozcu.com.tr/2017/gunun-icinden/nedeni-belli-oldu-kopekler-ezan-sesi-duyunca-neden-ulur-2114213/
3.http://mentalfloss.com/article/51517/are-wolves-really-howling-moon
4.Video-BBC Earth- https://www.youtube.com/watch?v=Ee4EHJ_4mqI
5.https://academic.oup.com/icb/article/7/2/373/105742