Hangisi Daha Tehlikeli:Sigara, E-Sigara Yada Nargile Mi?
Türkiye'de 100 bin, dünya genelinde ise tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle yılda 6 milyon kişi hayatını kaybediyor.Doktorlar ilk kez sigara, e-sigara ve nargile tüketmenin sağlık üzerindeki sonuçlarını karşılaştırmış. Bu konuda, Mainz Üniversitesi Tıp Merkezi'nden kardiyologlar çok sayıda sigara çalışmasını 🔗değerlendirmişler.
Araştırmayı Mainz Üniversitesi Tıp Merkezi'nden Profesör Thomas Münzel liderliğindeki ekip gerçeklestirmiş. İlk kez sigara, e-sigara ve nargilenin vücut üzerindeki etkilerini ve Covid-19 risk oranlarını karşılaştırmışlar. Çalışma 26 Haziran 2020'de European Heart Journal'da 🔗yayınlandı.
Sigara, E-Sigara ve Nargile`nin vücut üzerindeki etkisini öğrenmek için doktorlar kan damarlarındaki hücreleri (🔗endotel) nasıl etkilediğini, sigara içerken hangi kimyasalların salındığını ve tüketim sonucunda hangi hastalıkların ortaya çıktığını incelemişler.
Mevcut araştırmaya göre: Sigara içmeyenlerle karşılaştırıldığında, sigara içenlerde kronik obstrüktif akciğer hastalığı (🔗KOAH) na yakalanma riskini yüzde 704, nargile ile yüzde 218 ve e-sigaralarda muhtemelen yüzde 194 oranında artırdığını ortaya çıkarmışlar. . Sigara ve nargile akciğer kanserine yakalanma riskinide artırıyormuş -yüksek olasılıkla muhtemelen yüzde 1,210 en düşük ise yüzde 122 oranında. E-sigarada ise,karar vermek için bu çalışma yeterli bulunmamış.
Ekip ayrıca Sigara, E-Sigara ve Nargile`nin arterleri sertleştirip sertleştirmediğini de değerlendirmiş. Buna göre kalp problemleri veya inme için açık bir tehdit oluşturuyormuş. Sigara içenlerde içmeyenlere göre risk orta olasılıkla yüzde 10, nargilede yüzde 9 ve e-sigarada yüzde 7 artmış.
E-sigaralardan çıkan duman formaldehit ve akrolein ile birlikte geçiş metalleri (nikel, kobalt, krom, kurşun) ve uçucu organik bileşiklerin (VOC)"Volatile organic compounds" izlerini içerir ve bunların hepsinin hücrelere zarar verdiği bilinmektedir.Sigara ve nargile dumanında ise çok daha karmaşık zararlı kimyasallar ve diğer maddelerin karışımı bulunmaktadır.Bu Nargilede tütün kömürle yakıldığında oluşan katı ince toz parçacıklarıdır.Nargilenin çok fazla zararlı olmasının nedeni ise; kobalt, kurşun ve nikel içeriyor olmasından kaynaklanıyor. Sigarada 30-80 mg kurşun var ama nargilede bu oran 68-70 mg olarak katlandıkça katlanıyor. Sigara dumanında 45-125 mg arsenik mevcut ancak; nargilede bu zararlı arsenik, 165 mg olarak bulunmaktadır. Bu madde ayrıca sigaralarda daha küçük dozlarda bulunabilir. Nikotin her üç üründe de (sigara, e-sigara ve nargile) bulunur ve bağımlılık yaptığı kabul edilir.
Nargile Sigaradan Daha Zararlı Olabilir
Daha önce yapılan bir 🔗çalışmaya göre nargile içmek, sigara içmenin diğer biçimlerinden çok daha tehlikeli olabilir.
Özel olarak yapılmış bir test cihazı kullanan kimyagerler, ortak bir nargile seansı sırasında yayılan dumanları analiz etmiÅŸler ve bir nefes nargile çekmenin, bir sigaranın tamamından çıkan duman kadar fazla miktarda zararlı bileÅŸen içerebildiÄŸini 🔗bulmuÅŸlar. ABD ve Avrupa’da, beÅŸ üniversite öğrencisinden biri nargile içmiÅŸ.
Irvine California Ãœniversitesi’ndeki kimya bölümünde projenin ortak araÅŸtırmacısı olan Veronique Perraud, şöyle söylüyor: “DoÄŸrudan kullanıcı tarafından solunan nargile dumanı; nikotin gibi tütün bağımlılığına yol açabilen birçok zehirli ve zararlı kimyasal içeriyor. Bunlar arasında tahriÅŸ edici karbonil bileÅŸenleri ve bilinen bir kanserojen olan benzen de bulunuyor”
“Ayrıca, her üflemede daha fazla hacmin solunması ve sigara içme döneminin daha uzun süreli olması sebebiyle nargile, bu kimyasalları çoÄŸu kez daha yüksek seviyede iletiyor.”
Nargile ayrıca; çoğunlukla tütünün veya kasedeki bitkisel karışımın ısıtılması için yakılan kömürden kaynaklanan, çok büyük bir miktarda karbon monoksit üretiyor. Çalışmada, karbon monoksit zehirlenmesi geçiren nargile kullanıcılarına ait çeşitli vakalardan bahsediliyor.
Araştırma grubu, sıradan tütüne ek olarak; daha sağlıklı bir alternatif biçiminde pazarlanan nikotinsiz bir bitkisel karışımı da test etmişler ve ana dumanda çok daha yüksek zehirli gaz olduğunu keşfetmişler.
Önceki çalışmalarda, nargile alışkanlığının tehlikeleri ayrıntılı biçimde anlatılırken; bu yeni çalışma, solunan dumandaki ultraince parçacıkları tanımlayan ilk araştırma olma özelliğini taşıyor (parçacıklar, 100 nanometreden daha ufak bir çapa sahip).
Bir çift kütle spektrometresi kullanan bilim insanları, nargile içildiği sırada yayılan gazların ve katıların gerçek zamanlı kimyasal bileşimini ölçmüşler. Çalışmanın bu özelliği, onu önceki çalışmalardan ayıran kilit bir farklılık.
“Genelde araÅŸtırmacılar, bütün bir sigara oturumundan gelen duman ile parçacıkları yakalayan bir süzgeçten örnek toplar ve bir veri noktası oluÅŸtururlar” diyor Perraud. “Fakat sigara oturumunun baÅŸlangıcındaki, orta noktasındaki ve sonundaki yayımları test etme yöntemimizle beraber, sigara içen bir kiÅŸinin; zamanın geri kalanıyla kıyaslandığında ilk 10 dakika içerisinde daha yüksek miktarda ultraince parçacığa maruz kaldığını gösterdik.”
Perraud, bu minik parçacıkların ciddi sağlık tehlikeleri sergileyebildiğini; çünkü bunların akciğer sistemimizin derinliklerine ulaşabildiklerini ve en küçük olanların ise, kan-beyin engelini kolayca aşabildiklerini söylüyor.
“Nargile kullanımı hakkındaki en büyük efsanelerden biri de, kasedeki suyun aslında zehirli kimyasalları süzdüğü ve sigara içen kiÅŸi için bir koruma saÄŸladığıdır” diyor Perraud. “Bu çalışmada, gazların çoÄŸu için böyle bir durum olmadığını ve muhtemelen soÄŸutma etkisi sebebiyle, suyun ultraparçacık oluÅŸumuna destek olduÄŸunu gösterdik.”
Nargile ve sigara kullanımı arasındaki bir diğer fark ise, tütünün yandığı sıcaklık. Nargilede yanan içeriklerin daha soğuk olması, sigara dumanında ortaya çıkanlara göre daha düşük miktarda karmaşık kimyasal bileşen oluşturuyor; fakat gliserol gibi şeker türevleri daha fazla çıkıyor. Bir gıda katkı maddesi olarak kullanılan ve normalde zararsız olan bu madde, ısıtıldığı zaman ayrışıyor ve aşındırıcı olup muhtemelen de kanserojen olan küçük aldehitler oluşturuyor.
ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü, iki bölümlük bir çalışmanın ilk bölümü olan bu araştırmayı destekliyor. Araştırmacıların, nargile içmenin sağlık üzerindeki belirli etkilerini inceleyeceği ikinci aşama ise şu an devam ediyor.
Covid 19 uyarısı
Ekip Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) açıklamasına katılıyor ve sigara ve nargile içmenin Covid 19 hastalığının semptomlarını şiddetlendirebileceğini doğruluyor. "Buna göre:şiddeti yoğun bakıma gidecek duruma getirebilir, suni solunuma ihtiyaç görülebilir ve sağlığa ciddi zararlar verebilir."
İlk bakışta sigara ve nargile, e-sigaradan daha tehlikeli görünüyor. Ancak e-sigara içenler de bu konuda rahat olmasınlar. DSÖ, e-sigaraların akciğerlerde, kalpte ve kan damarlarında da yan etkilere sahip olduğuna ve ciddi Covid-19 geliştirme riskini artırdığına dair artan kanıtlar olduğu konusunda 🔗uyarıyor.
Yeşilay, korona virüse karşı alınacak önlemler arasında tütün, elektronik sigara ve nargile kullanımına son verilmesi olduğunu açıkladı.
COVID-19’a karşı alınacak en temel önlemlerden birinin tütün ürünlerinin
ve elektronik sigaranın kullanımına son verilmesi olduğunu belirten Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Doç Dr.H. Volkan Kara şunları 🔗söyledi:
“Tütün, elektronik sigara, nargile ve ısıtılmış tütün ürünlerinin
genel vücut sağlığına ve tüm organlarımızın fonksiyonlarına olumsuz
etkileri olduğunu hepimiz biliyoruz. Tütün dumanı ve elektronik
sigaralarda solunan aerosolü, bağışıklık sistemini baskılayarak
fonksiyonlarını bozuyor. Bu nedenle dumana maruz kalmak, akut ve kronik
hastalıklara neden oluyor. Ayrıca duman akciğerde öksürük refleksini
bloke ederek, ciddi enfeksiyonlara yol açabilen virüs ve bakterilerin
solunum yolları ve akciğerde tutunmasını kolaylaştırıyor. Gelişmelerden
görüyoruz ki, COVID-19’un vücudu yıktığı organ akciÄŸer olarak
karşımıza çıkıyor. Bu nedenle korona virüse karşı alınacak önlemlerin
başında tütün ürünleri ve elektronik sigara kullanımına son vermek
geliyor.”
Profesör Münzel ve ekibi ayrıca, Almanya'nın AB'de kamusal alanlarda reklam panolarında sigara içmeye yönelik reklamlara izin verilen tek ülke olduğu gerçeğini eleştiriyor. Bağımlılık uzmanları, onlarca yıldır reklamın bağımlılık yapıcı maddelerin tüketimi üzerinde yoğunlaştırıcı bir etkiye sahip olduğuna işaret ediyorlar.
Kaynaklar
1.https://www.br.de/nachrichten/wissen/was-ist-gefaehrlicher-zigarette-e-zigarette-oder-shisha,S31VNI4
2.https://academic.oup.com/eurheartj/advance-article/doi/10.1093/eurheartj/ehaa460/5861975
3.https://www.who.int/news-room/detail/05-02-2020-e-cigarettes-are-harmful-to-health
4.Video-AsapScience-https://www.youtube.com/watch?v=haqi4xvjvKo
5.https://www.yesilay.org.tr/tr/haberler/yesilaydan-sigara-ve-nargile-icenlere-korona-virus-uyarisi
6.https://popsci.com.tr/yeni-calismaya-gore-nargile-sigaradan-daha-zararli-olabilir/
7.https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02786826.2019.1628342