Hakkında Pek Çok Şehir Efsanesi Olan Doğum Lekesi Neden Kaynaklanır?
Genellikle bebeklerin doğumdan itibaren, bazen de doğumundan sonra cildinde belirgin veya silik olan lekeler doğum lekesi olarak adlandırılır. Bu lekelerin bazıları zararsız olurken bazıları ise bebeğin sağlığı açısından önem teşkil edilebiliyor. Doğum lekelerinin oluşma nedenleri ile ilgili kanıtlanmış bir bilgi olmasa da uzmanlar, bebeğin cildindeki damar yapısından kaynaklanabileceğini düşünüyor. Doğum lekelerinin anlamı ve oluşma nedenleri ile ilgili halk arasında çeşitli inanışlar vardır. Hiçbir bilimsel kanıtı olmayan bu tür inanışlara itibar edilmemesi belirtilir.
Geçmişten bugüne gözlemlenen doğum lekeleri, varlığı henüz anlamlandırılamadığından birkaç sebebe bağlanmıştır. Bu sebepler içerisinde en çok kabul gören annenin yediği/yemediği/yiyemediği yiyeceğin bebekte leke bıraktığına olan inanış olmuştur. Bu inanış çerçevesinde çalışmanın amacı; bir bilinmeyen olan “doğum lekeleri”ni anlatı boyutunda öncelikle köken miti çerçevesinde ele almak, ardından hâlâ anlamlandırma çabasında olduğumuzun altını çizerek bunun bir “yaşayan mit” olduğunu vurgulamak, ardından simgesel bir değerlendirmeye tabi tutmak ve son olarak da etin cinsel politikası bağlamında yer alan feminist-vejetaryen eleştirel kuram çerçevesinde kadının yediklerinin bilinçaltı imgesini ortaya çıkarmaktır. Kadının hayatındaki “et” ve “sebze”nin bebekte görülen“güzel/çirkin” leke ile olan ilgisi de bu bağlamda değerlendirilecektir.Çalışmada incelemeye tabi tutulan anlatılar kaynak kişilerle birebir görüşme üzerinden elde edilmiştir.Köken Miti Olarak
Doğum Lekeleri Köken mitleri
Mircea Eliade’ye göre, aslında içerisinde kozmogoni, yani yaratılış mitlerini barındırır. Çünkü her yeni ortaya çıkma bir dünyanın varlığını içerir. Daha önce de belirtildiği gibi, insanlığın bu anlamlandırma süreci içerisinde, mitlere ihtiyaç duyması, mitin genel anlamda bir ‘başlangıca’ sahip olmasıyla ilgilidir. Yine Eliade’ye göre, bu inanışın altındaki örtük fikir şudur: Bir şeyin ilk gerçekleşmesi anlamlı ve geçerlidir (Eliade, 2016: 54). Gerçekten de arkaik toplumların insanı için her şeyin (hayvan, bitki, kozmik nesne gibi) kökeninin bilinmesi onun üstünde bir tür sihirli üstünlük sağlar. Nerede bulunacağı ve gelecekte nasıl ortaya çıkartılabileceği bilinir (Eliade, 2016: 108). Bu bağlamda ‘doğum lekeleri’nin hem bir bilinmeyen olarak günümüzde var olması hem de simgesel olarak mitsel bir varoluşu olduğu ifade edilebilir. Doğum lekeleri, ciltteki renkli noktalar ya da renkli izlerdir. Tıbbi anlamda lekenin cilt üzerindeki oluşumu açıklansa da yaşanılan olgu ile bağlantısı henüz açıklanamamıştır. Bu bağlamda Honko; miti, düşünebilen kategorilerin dayanağı olarak sınıflandırır ve anlaşılmaz şaşırtıcı olayların açıklaması olarak görür. “Aklın farklı olaylar arasında ilişki kurabilmesi için; onun, evrenin bazı görüşlerini anlamaya ihtiyacı vardır.” (2014: 149) ifadesi ile toplumun bu olguyu açıklama çabasını ortaya koyar.
Doğum lekeleri kişiden kişiye farklılık gösterdiği halde genellikle pigment kaynaklı ve vasküler olmak üzere iki grupta toplanır. Pigment kaynaklı doğum lekeleri cildin bir bölgesinde yoğunlaşan melanosit nedeniyle oluşur. Temel biyoloji derslerinden hatırlayacağınız üzere melanositler melanin üretir, yani cildinizin pigmentini veya rengini belirler. Bu lekeler çoğunlukla kahverengimsi renktedir. Vasküler doğum lekeleri ise farklı deri katmanlarındaki kan damarlarının anormal gelişimi nedeniyle oluşur. Bu lekeler ise genellikle kırmızı, mor veya pembe renktedir.
Kaynaklar
1.Video-Seeker- https://www.youtube.com/watch?v=ggNSRyT3DNE
2.https://www.sciencedaily.com/releases/2012/08/120814144939.htm
3.https://www.livescience.com/29444-port-wine-stains-sturge-weber-cause.html
4.https://www.livescience.com/32341-what-are-birthmarks.html
5.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/869815
