© Jenna Dittmar, University of Cambridge
Kanser Orta Çağ'da Ne Kadar Yaygındı?
Ortaçağ deyince aklımıza genelde eleştirilerde kullanılan "Ortaçağ zihniyeti"yada "Ortaçağ karanlığı"gibi sözler gelir.Yeni bir çalışmada ise Ortaçağ insanları ile ortak bir kabusumuz ortaya çıktı.
Kanser, genellikle endüstriden ve tütünden gelen tümöre neden olan kimyasallarla ilişkilendirilir, ancak yeni bir çalışma, bu unsurların toplumlarımıza girmeden çok önce kanserin yaygın olabileceğini ortaya koyuyor.Önceki tahminlere göre, Ortaçağ'da her 100 kişiden biri kanser hastasıydı. Ancak yeni çalışmaya göre bunun 10 ila 15 katı daha fazla olabilir.
Cancer dergisinde 🔀yayımlanan "After the Plague" adlı bir çalışmada, Cambridge Üniversitesi liderliğindeki bir ekip, İngiltere'nin Cambridge şehri ve çevresindeki altı ortaçağ mezarlığından, 6. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar uzanan 🔀143 iskeleti analiz etti.
Yüzyıllar önce ölmüş bir hastada kanseri teşhis etmek zordur.Bunun nedeni, tümörlerin genellikle ölümden sonra hızla parçalanan yumuşak vücut dokusunda büyümesindendir.Ancak iskelet bu hastalıktan etkilenirse uzun bir süre sonra belirlenebilir.Bunun için, kanserin genellikle kemiklere yayılmış olması gerekir, yani kemiklerde gözle görülür hasar bırakan kemik metastazları oluşturur.Bilim adamları uzun zamandır eski hasarlı iskeletleri inceleyerek tümör hastalıklarının daha önce ne sıklıkta meydana geldiğini tahmin etmeye 🔁çalıştılar.2018`deki analizlere göre, ortaçağ nüfusunun yaklaşık yüzde birinde kanser meydana gelmişti.
Mitchell ve ekibi bu soruyu tekrar ele aldılar ve ortaçağ iskeletlerini sadece dışarıdan incelemekle kalmayıp, aynı zamanda röntgen filmini de çektiler.
2 boyutlu Röntgen ve BT taramalarını kullanarak, İngiliz şehri Cambridge çevresindeki altı farklı mezarlığa gömülen 96 erkek, 46 kadın ve cinsiyeti bilinmeyen bir kişiyi analiz ettiler. Ortaçağ Britanya'sındaki yetişkinlerin yüzde 9 ila 14'ünün ölüm anında hastalığa yakalandığını buldular; bu, önceki tahminlerden 10 kat daha yüksekti.
Araştırmanın ortak yazarı ve After the Plague araştırmacısı 🔀Dr. Jenna Dittmar’a göre:
"Şimdiye kadar ortaçağ insanlarında en önemli hastalık nedenlerinin dizanteri ve hıyarcıklı veba gibi bulaşıcı hastalıkların yanı sıra yetersiz beslenme ve kaza veya savaştan kaynaklanan yaralanmalar olduğu düşünülüyordu. Şimdi, ortaçağ insanlarını etkileyen başlıca hastalık sınıflarından biri olarak kanseri eklememiz gerekiyor."
Kanserin Tarihi Eski Mısır'a kadar kanser belirtileri bulunduğundan, bu bazıları için büyük bir sürpriz olmayabilir. Yıkıcı hastalık, insan mumyalarında ve eski el yazmalarında dahi görülmüştü.
Bilinen en eski kanser tanımı, (kanser kelimesi kullanılmasa da) Mısır'da keşfedildi ve yaklaşık MÖ 3000 yılına dayanıyor. Bu tanım, Edwin Smith Papyrus adlı bir eski Mısır travma cerrahisi ders kitabının bir kopyası. Kitapta yangın tatbikatı adı verilen bir aletle koterizasyonla çıkarılan sekiz meme tümörü veya ülseri vakası anlatılıyor.
Ders kitabı ayrıca bu rahatsızlığın tedavisi olmadığını da ekliyor.
Bununla birlikte, şaşırtıcı olabilecek şey, orta çağda kanserin gerçekten ne kadar yaygın olduğu. Araştırmacılar büyük ölçüde kanserin, insan ömrü uzadıkça daha da kötüleşen 18. yüzyıla kadar uzanan daha yaygın bir fenomen olduğunu varsaydılar.
Bununla birlikte, bu yeni çalışma, kanserin tarih boyunca sıradan olabileceğini ortaya koyuyor. Bilim adamları ayrıca, uzun süredir ölmüş olanlarda kanseri teşhis etmenin zor olduğunu ve sınırlı coğrafi aralık nedeniyle çalışmak için çok az örnek olduğunu da ekledi.
Baş yazar Dr. Piers Mitchell’a göre:
"Kanserin geçmişin temel uygarlıklarında ne kadar yaygın olduğunu görmek için farklı bölgelerde ve zaman dilimlerinde görünüşte normal olan iskeletlerin CT taramasını kullanan daha fazla çalışmaya ihtiyacımız var."
Kaynaklar
1.https://interestingengineering.com/cancer-was-common-even-in-medieval-times-study-suggests
2.https://www.cam.ac.uk/research/news/cancer-rates-in-medieval-britain-were-around-ten-times-higher-than-previously-thought-study-suggests
3.https://acsjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/cncr.33615
4.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1879981717301614
